Zondagse mijmering: De staat van de thermostaat

(De als compliment verpakte maar mij toch enigszins als verwijt binnengekomen opmerking die mij vorige week via fb-weg bereikte over de toenmalige zondagstekst dat ik die keer tenminste geen zo’n ellenlange zinnen bij elkaar harkte als gebruikelijk, neem ik, zoals u kunt vaststellen, prompt ter harte - waarbij het woord prompt mag gebezigd worden, ook al zijn we zeven dagen verder opgeschoven in de geschiedenis, aangezien dit de eerstvolgende mogelijkheid tot reageren betreft.)

Goed, ik herhaal, ten behoeve van wie nog niet afhaakte, mijn vraag, weliswaar lichtelijk anders geformuleerd maar op hetzelfde neerkomend: op welke temperatuur staat uw verwarming afgesteld?

De mijne op 19 graden, althans waar en wanneer ik het heft stevig in handen hou, in het bijzonder, en nu ik er goed over peins zelfs uitsluitend, thuis wanneer ik daar alleen vertoef. Ik heb hierover goed praten want ben van het warme type, zodanig zelfs dat mijn moeder mij als ‘stoofke’ gebruikte, daarmee mij reeds op jonge leeftijd lerend over welke bijzondere troef ik beschik om uit te spelen bij ‘kouwelijke vrouwen’, bijna alle vrouwen dus (en hiermede doel ik voor alle duidelijkheid niet op hun karakter, noch gevoelsleven).

Negentien, dat zijn dus minder graden dan het aantal woorden dat ik hier wring tussen hoofdletter en punt, een woordenreeks die ook wel eens zin wordt genoemd.

Minister Van der Straeten zal blij zijn met mijn thermostaatgedrag want zij riep de bevolking daartoe op en ik mag mij rekenen tot die beoogde doelgroep. Helemaal terwille ben ik haar evenwel niet, kan ik haar niet eens zijn wegens niet in het bezit van een microgolfoven, waarmee wij in Vlaanderen, voeg ik er maar even aan toe ten behoeve van mijn talrijke volgers uit Nederland, een magnetron aanduiden. Ik bakte mijn broodje gisterenavond naar gewoonte in mijn oven maar daarmee roep ik Tinnes toorn niet op want die gaat op elektriciteit - de oven bedoel ik - en sedert kort is genoemde excellentie weer helemaal gewonnen voor de elektra-club, al dan niet geveinsd. Voor de aspergesoep gebruikte ik echter het gasvuur, daarmee wellicht een reeks onfrisse regimes steunend - wat ik goedmaak door geniepig de thermostaat naar 19 te draaien wanneer de huisgenote even haar rug wendt naar de muur waar dat toestel hangt - maar zodoende ook wel een heerlijke soep bereidend.

Wat een gedoe toch, normaal proberen leven in het dystopische tijdsgewricht dat we om redenen buiten onze wil het onze moeten noemen, want als we de regering van genoemde minister mogen geloven ‘heb ik impact’ en geldt dat ook voor u. Dat legt wel wat gewicht op onze toch niet onbeperkt tot torsen in staat zijnde schouders want, lees ik op ikhebimpact.be, door zuinig met energie om te springen, help ik Oekraïne en ook u zou dat dus kunnen. De onderliggende boodschap is niet mis en de aloude dreiging met hel en verdoemenis vanop de kansel gelijkend, want wie zijn resterend prakje van gisteren niet in de microgolfoven opwarmt of aan 107 km/uur over de snelweg tuft, verdient een plek in de buurt van Poetin wanneer die zijn gerechtvaardigde straf hoort uitspreken in Den Haag, omringd door zijn bende handlangers waartoe wij ons als gasstokers dus ook wel een beetje moeten rekenen.

Met die oproep tot zuinige omgang met elektriciteit waarbij de straf voor niet-nalevers niet bestaat uit een boete of zelfs vrijheidsberoving bij toepassing van het strafrecht maar uit zware gewetenswroeging, ontpopt onze overheid zich steeds meer tot kerk.

Na de succesvolle strijd voor de scheiding van kerk en staat mochten we ons even verheugen in het naast elkaar bestaan van een wereldlijk en een geestelijk gezag, wat met het oog op evenwicht best wel voordelen bood. Die tegenmacht kerk verschrompelde evenwel zo zeer dat het Nederlandse Sociaal en Cultureel Planbureau - naar de benaming te oordelen opgericht toen de overheid werd geacht alles te moeten plannen, ook het sociale en culturele leven - vorige week middels een rapport vaststelde dat ruim de helft van onze noorderburen zich als ongelovig betitelt, een score waarop wij zeker niet ver achterblijven.

Een vacuüm blijft nooit lang leeg en de overheid spoedt zich volgaarne richting het gat dat de lege kerken achterlieten en zo beleven we het fenomeen dat na de scheiding van kerk en staat, de staat naast wetgevend, uitvoerend en rechterlijk orgaan ook volop kerk aan het worden is.

Ik behoor niet tot degenen die goede raadgevingen uit gezaghebbende organen al te lichtzinnig afwijzen en uit overspannen zelfoverschatting het eigen oordeel, hoe oppervlakkig en lui ook verworven, tot onaantastbaar heilig dogma verheffen. De temperatuur een graadje lager zetten, het gaspedaal - what’s in a name - een beetje minder diep indrukken, het valt niet zozeer onder de noemer verstikkende vrijheidsbeknotting dan dat het verantwoord gebruik van onze vrijheid mag heten. Gewoon zelf beslissen, na kennisname van gezaghebbende stemmen, het juiste te doen is natuurlijk te verkiezen boven het wachten tot de overheid haar priesterkleed weer afwerpt en verwisselt voor de tenuutjes van strafwetgever, politieagent en rechter.

Niet de raadgeving stoort me, zo zeer ben ik nog niet bevangen door hubris, wel de bron er van, die thermostaatstaat. Uiteraard zorgt losgeslagen individualisme voor ontrafeling maar dat de overheid bij gebrek aan kerk optreedt als moreel leidsman (X/V/M) lijkt me toch wel erg veel macht in één hand te bundelen.

Altijd oog hebbend voor de condition humaine en op oplossingen gericht zijnde zoals u me al wel eerder ervoer, lijkt volgende ingreep me niet gek: verplicht op alle energieverbruikende toestellen een tellertje dat de werkelijke kost aangeeft, in concrete euro’s uitgedrukt, van een avond kot warmstoken tot 25 graden, restjes opwarmen met gas of over Vlaandrens wegen scheuren aan hoge snelheid en dan zal blijken welke impact we wel degelijk kunnen hebben.

Het is niet meteen de op hoogstaande moraal gerichte aanpak die ik daarbij voorsta, daarvan ben ik me bewust, maar naar kerken luisteren we toch niet meer en ministers getooid in een pij van predikheer (V/X/M) ogen eerder belachelijk dan overtuigend, dus dan maar de pragmatische weg opgaan want…

Erst kommt das Fressen und dann kommt die Moral. Voila, gebald boenk er op. Langer moet een slotzin dus niet zijn.

Fijne zondag.

(Foto: Ter illustratie van het waarheidsgehalte dezer mijmering een afbeelding van mijn op elektriciteit gebakken broodje.) 

Verschenen op Facebook op 10 april 2022.