En de dader heet...

Oorlogsbeelden. Ze horen bij onze dagelijkse partij nieuwsvoedsel. Oorlogsbeelden uit Parijs… Dat is dichtbij, ondragelijk dichtbij. Het licht ging uit op de Eiffeltoren, hét symbool van de Lichtstad. Beiroet, Aleppo, Sinjar, Suruç, dat zijn de namen die bij oorlogsbeelden en uitgeschakelde electriciteit horen. Ver weg. Als achtergrond bij het avondeten.

Zo gaat dat met mensen. Ellende dichtbij grijpt nu eenmaal meer aan dan verderf ver weg. Maar liggen Beiroet, Aleppo, Sinjar of Suruç nog ver weg?

Zou Parijs-november duidelijk maken wat zelfs Parijs-januari niet vermocht? We vergissen ons als we denken dat de oorlog zich elders afspeelt. Als grenzen op alle terreinen wegvallen, dan ook rond slagvelden. Maar daarover nadenken hebben we niet gedurfd, want de besluiten zijn bloedstollend hard. We houden van de onwaarheid wanneer die comfortabeler is dan de waarheid. ‘Dis moi que tu m’aimes, même si c’est un mensonge’, stak Lio ooit een grondwaarheid in een banaal gebrokenhartenliedje.

We gingen de grenzen wereldwijd openen wanneer ons dat goed dunkt maar ze zouden niet open staan voor hetgeen ons niet zint, klonk het rechts. Links stelde ons ook gerust, we zouden allemaal steeds meer vrienden worden, de wereld zou zich omvormen tot ons dorp, we zouden weldra allemaal dezelfde waarden en normen aanhangen. Niet dus, hét dominerende verhaal van de jongste decennia steunt op een misverstand.

Als westerse wereldverbeteraars wereldwijd democratie en mensenrechten willen verspreiden, met soft dan wel hard power, zullen de tegenstanders daarvan – én ze bestaan – dat ook wereldwijd tegenwerken.

Als de multiculturalisten wereldwijd de zo geroemde wederzijdse geweldloze verrijking tussen volkeren, culturen of religies willen promoten dan zullen de tegenstanders daarvan – én ze bestaan – daar ook wereldwijd tegen in het verweer komen.

Als de gigantisch grote globale commerçanten wereldwijd hun winstgevende megahandel willen drijven dan zullen de tegenstanders daarvan – én ze bestaan – dat ook wereldwijd bevechten.

Als de consumenten zo graag all-in willen destressen in een exotische resort in Verwegistan staat de deur ook meteen open voor omgekeerde gelukszoekers – én ze bestaan - om hier op zoek te gaan naar een all-inpakket.

We dachten dat de globalisering gratis zou zijn...

Waarheden – religieus, politiek, sociaal, economisch, … - bestaan alleen binnen een in tijd en ruimte afgebakende context. De tijdsgrenzen hebben we alleen in tekenverhaaltjes kunnen neerhalen, de ruimtelijke in het echte leven. Zonder wereldwijd erkende spelregels kan die ruimtelijke afbakening echter niet ongestraft worden doorbroken, zoals nu weer blijkt.

Tankers worden niet toevallig gebouwd met afgescheiden compartimenten, opdat een lek de boot niet zou doen zinken. Een steeds grenzelozere wereld kent steeds minder compartimenten. Globalisering – zo heet de dader – komt niet in schijfjes maar is een munt met twee zijden. De voordelen die de globalisatie meebrengt, hebben ons verblind voor de nadelen ervan. We dachten dat ze gratis zou zijn en we keken weer liever weg voor die harde waarheid: alles heeft zijn prijs. De echte vraag luidt of we die willen betalen of niet.

Jaren geleden bezocht ik met de kinderen Disneyland Parijs. Gekke poppetjes zongen ‘It’s a small world after all…’. Ik hoorde die poppetje vannacht in mijn slaap weer zingen. Het was een akelige nachtmerrie.  

Hier geplaatst op 14 november 2015, de dag na vrijdag 13 november.

Foto: Gekke poppetje uit mijn nachtmerrie

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.