Amerikaanse verkiezingen 1948 en Belgische nu

In 1945 overleed de legendarische Amerikaanse president Franklin D. Roosevelt, die zoals zijn naam doet vermoeden van Nederlandse afkomst was. Vice-president Harry S. Truman volgde hem op. Prettige anecdote: die ‘S’ staat nergens voor maar werd gekozen als compromis tussen beide grootvaders die elk een naam met een ‘S’ droegen.

Truman leidde dus de Verenigde Staten bij het einde van de Tweede Wereldoorlog en gaf onder meer het bevel tot het gebruik van de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. In 1948 moest Roosevelts opvolger het hoge ambt zelf bevechten in de stembus. Hij won tegen de Republikein Thomas Dewey, hoewel de Chicago Tribune die uitdager als overwinnaar had uitgeroepen op de voorpagina.

100-jarige senator

In vier zuidelijke staten won outsider J. Strom Thurmond het pleit. Die kleurrijke zuidelijke conservatief zou in 2002 als eerste en – voorlopig - enige zijn honderdste verjaardag vieren als lid van de Amerikaanse senaat. In de staat Mississippi haalde Thurmond in 1948 liefst 87,2% van de stemmen. Maar de uitslag in Alabama was nog opmerkelijker. Thurmond kon daar 79,8% van de opgekomen kiezers overtuigen, Thomas Dewey 19%, de Progressief Henry Wallace 0,7% en de Prohibitionist Claude Watson 0,5%. En degene die president zou worden, Harry S. Truman? Die behaalde in Alabama geen stemmen, want was er geen kandidaat maar werd dus wel Amerikaans president. Thurmond bleef in het federale eindresultaat kansloos. Hij won weliswaar in vier staten maar kwam in slechts tien staten op. (Liefhebbers van het genre: hier klikken en smullen van het cijfermateriaal.)

Over naar de jongste verkiezingen. Barack Obama behaalt in 2012 51% van de stemmen, Mitt Romney 47% en de andere kandidaten samen 1,8% met de Libertair Gary Johnson als meest succesrijke (0,99%). In Oklahoma kon alleen voor Romney of Obama gekozen worden. Romney won overtuigend in deze door-en-door Republikeinse burcht. De libertairen in Oklahoma die de ideeën van Gary Johnson aanhangen, waren er aan voor de moeite.

Daar zullen ze als goede libertairen geen probleem mee hebben gehad, want tenslotte staan zij voor vrijheid. En van die vrijheid heeft Johnson gebruik gemaakt om niet op te komen in Oklahoma maar wel in de andere staten. Heeft ooit een Oklahomiaans lief het wat brutaal uitgemaakt met Johnson? We hebben er het raden naar maar Oklahoma stond dus niet op Johnsons electorale verlanglijstje.

Vanwaar die plotse belangstelling voor verder redelijk betekenisloze fait divers uit de Amerikaanse presidentiële electorale geschiedenis? Het is allemaal de schuld van Guillaume Van der Stighelen. Die gewezen reclamejongen en huidige stukjesschrijver – die ik wel eens tegen het lijf loopt in een Antwerps etablissement – tweette enkele dagen geleden over de federale kieskring (#FKK). Hij is er voorstander van en het bericht in de krant dat een Kamercommissie specialisten zou uitnodigen om dat thema uit de benen, was voor Guillaume aanleiding om zijn steun voor dat idee nog eens de wereld in te sturen met de mededeling: ‘4 jaar geleden werd er nog hartelijk gelachen omdat ik niet begreep waarom ik niet op een Waal mocht stemmen..’

Ik reageer met een prikje: ‘Je volhardt in de boosheid @GuillaumeVdS ;-) Ik kan slechts herhalen’ en verwijs naar een artikel van mij daarover’. Hij reageert, ik reageer, anderen mengen zich in het over-en-weertje; enfin, de jongens waren zich aan het vermaken. Vooral deze van Guillaume bleek populair bij andere #FKK-aanhangers: ‘Ligt aan mij @PeterDeRoover1, ik wil kunnen stemmen op elke ziel die zich kandidaat stelt om het land te besturen.’

Amerikanen zijn – in tegenstelling tot Open VLD bij ons – net iets te vrijheidsgezind om een vrij kiessysteem om te vormen tot één waar de wetgever bepaalt waar partijen en kandidaten moeten opkomen.

Dan verwijst een mens natuurlijk naar het feit dat zoiets haast nergens ter wereld kan en ook nergens ter wereld als een probleem wordt gezien. Dat leert dat niet ons kiessysteem bizar is maar wel dit land. Wat elders normaal is, blijkt hier een probleem.

En de Amerikaanse presidentsverkiezingen dan, gooit iemand me voor de twitter-voeten. Ik reageer met de gekende argumenten (zoals, dat is de uitvoerende macht, de Amerikaanse Senaat en Congres kennen geen #FKK) en krijg dan een scheutje door de hersenpan. Klopt dat wel dat de Amerikaanse president wordt verkozen in een #FKK?

Harry S. Truman had geen zin in Alabama, Thurmond alleen in tien zuidelijke staten, Gary Johnson negeerde Oklahoma feestelijk. Er bestaat zelfs voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen geen #FKK. Kandidaten komen niet op in de Verenigde Staten maar in die van de 50+1 staten waar ze dat wensen. Het resultaat wordt opgeteld en de winnaar wordt president van het hele land. Truman was ook het staatshoofd voor de inwoners van Alabama.

Amerikanen zijn – in tegenstelling tot Open VLD bij ons – net iets te vrijheidsgezind om een vrij kiessysteem om te vormen tot één waar de wetgever bepaalt waar partijen en kandidaten moeten opkomen. Daarom bestaat daar geen federale kieskring.

P.S.: Wie zou overwegen voor mij te stemmen, kan zich best nog eens bezinnen, want woord houden is er blijkbaar niet bij. Naar aanleiding van de Swinnen-rel schreef ik een artikel daags nadat ik de hoop had uitgesproken er niet meer over te zullen schrijven en ook over de #FKK liet ik al meermaals horen dat ik het nu wel allemaal gezegd en geschreven acht. Met deze wordt ook die ‘belofte’ weer feestelijk verbroken.  

(14 maart 2014)

FOTO: Harry S Truman zwaait met de krant waarin zijn tegenstander onterecht tot overwinnaar was uitgeroepen.