Zondagse mijmering: Cultuurstrijd in Antwerpen

Het gaat over Minerva.

Minerva was ooit een grote naam in de autowereld. In de vorige jaren ‘20 gold Minerva als de Rolls Royce van het vasteland. De vele decennia die daarna verliepen vóór ik neerstreek in de Mortselse wijk waar de vehikels in elkaar werden geschroefd milderden maar doodden niet het gevoel van verbondenheid dat me bij de naam Minerva blijft overvallen. De beurscrash van 1929 deed de vraag naar poepsjieke wagens verschrompelen. Minerva zakte vervolgens figuurlijk door de assen en letterlijk te diep in de rode cijfers.

Daar hangt indirect nog hét Mortselse trauma aan vast. De Duitsers fabriceerden vliegtuigonderdelen in de fabrieksgebouwen, die op 5 april 1943 doelwit waren van geallieerde bombardementen, met zo’n gebrek aan nauwkeurigheid uitgevoerd dat ruim 900 (jawel, bijna duizend) burgers, waaronder veel schoolkinderen, omkwamen. Een schandvlek die tot vandaag drukt op Mortsel.

Passend bij de status van het merk tooide een beeltenis van godin Minerva de snuit van de luxevoitures. Wie vandaag op zo’n postuurke stoot op zolder of tuinhuis kan liefhebbers van het genre probleemloos een klein fortuin lichter maken in ruil voor een eigenaarswissel.

De cultuurstrijd ontbrandde evenwel niet over die Minerva, de Romeinse godin die staat voor verstand en vindingrijkheid.

Wel, in Antwerpen - voeg daar maar Blankenberge en stroken Spaanse Costa’s aan toe trouwens - kunnen we er met ons verstand niet bij dat stadsradio Radio Minerva de uitzenderkenning kwijtspeelde en wordt alle vindingrijkheid vergaard om dat onwezenlijke onheil te keren. Het was Dance-Radio FG die de erkenning kon afpitsen na een procedure voor de Raad van State. FG staat voor Fucking Good. Zal wel maar Radio Minerva is al 40 jaar KG, Kl*te Goed.

Antwerpen staat nu op de achterste poten want deze cultuurstrijd verenigt alles en iedereen, kapper Salvatore incluis. Al ruim 40 jaar knipt deze geboren Siciliaan Antwerpse koppen op de Paardenmarkt. Mijn schaarse lokken nam hij zaterdag nog eens onder handen. Een sfeerbeeld:

Radio Minerva speelt op de achtergrond. “Da’s music van onze tait hé”, klinkt het in een Antwerps/Siciliaans mengtaaltje terwijl het staal over mijn hals schraapt. Ik knik voorzichtig want Salvatore is een toffe pee en hanteert het scheermes vaardig maar Sicilië draagt nu eenmaal de reputatie die het heeft.

Wanneer ik hem vraag hoe oud hij is, volgt handig de tegenvraag om zelf eens te schatten. Zo werken die charmejongens - want dat is Salvatore - je in het defensief. Op mijn voorzichtig gokje reageert hij met een wazig: “un bitje ouder”. Ergens in mijn leeftijdscategorie, dat vermoeden wordt wel bevestigd.

Radio Minerva roept dus ónze jaren, de jaren ‘70, ‘80 wakker. Onze topjaren. “I nostri anni migliori.” Ik zie in Salvatores ogen de weerschijn van danszalen, zwoele brunettes, Martini’s en Alfa Romeo’s. Hij beleefde ze in het zuiden van Sicilië, ik in het Antwerpen van de Strangers die hij toen nog niet kende; ik zit nu op zijn stoel met hem af te spreken dat Radio Minerva moet blijven.

Radio Minerva sluiten ware “una grande perdita”. De onderbrekingen om aan te kondigen dat er een nieuw lid wordt geregistreerd, met persoonlijke groet en een favoriet liedje inbegrepen, of de iconische en soms jarenlang lopende reclameboodschappen (“allieën pikken is goeiekoeëper”) maken er een echte huisvriend van maar mogen toch vooral de fantastische muziekkeuze niet doen vergeten.

Salvatore is optimistisch gestemd. Dat straalt hij uit maar hij verwoordt het nu ook. Corona verdwijnt en Radio Minerva blijft. Wij Antwerpenaren - de Siciliaan die hier aanspoelde, de Antwerpenaar die Sicilië enkele jaren geleden leerde liefhebben en alle anderen; aangespoeld of geworteld; dé jaren uit ervaring kennend of dankzij Minerva leren op prijs stellen, kortom het hele leger van sinjoren - gaan die klus klaren. Ik raad minister Dalle in deze het nodige verstand en passende vindingrijkheid aan want Salvatores scheermes is vlijmscherp en zijn geduld door jaren kapperszaakervaring fenomenaal doch niet onuitputtelijk. Ik zal hem desgevallend niet verraden, om niet meer te zeggen.

Of er nog een lotion op moet, vraagt hij na het laatste weerbarstige haartje weggeknipt te hebben en mijn hals bevrijd van het gelegenheidskolletje. “Neenee, laat maar zo.” “Aha, naturale”, klinkt het zangerig, waarbij zijn gezicht uitstraalt dat ik de juiste keuze heb gemaakt, helemaal passend bij de natuurlijke schoonheid mijner lokken. Salvatore knipt haar met de charme van een levensblije… Siciliaan.

Met hem als bondgenoot zit Radio Minerva gebeiteld.

(Voor wie steun wil verlenen aan de actie om Radio Minerva te redden: https://www.petities.com/radio_minerva?uv=41716549)

Foto: Deze beeltenis van Minerva verhuisde van Mortsel naar de Antwerpse Rodestraat, niet ver van Salvatores kapperszaak.

Verschenen op Facebook op 30 januari 2022.