‘Men beledigt al die mensen die deelnemen aan de verkiezingen’

Er is sprake van verlenging van het mandaat van de regering-Wilmès tot ‪1 oktober <moet september zijn uiteraard - noot van pdr>‬ ...

- Sophie Wilmès heeft ‪op 17 maart‬ het vertrouwen gekregen en specificeerde dat dat slechts voor zes maanden zou zijn, nadien zou ze het Parlement, ‪op 17 oktober‬, opnieuw om vertrouwen vragen. De premier is een moreel engagement aangegaan. En, ik wil dat echt wel benadrukken, ze heeft dat niet verklaard in een interview, of ergens random, maar tijdens een officiële mededeling aan het Parlement. Ik zou zelfs zeggen dat de beperking van zes maanden wezenlijk was. Die beperking was onlosmakelijk verbonden met de vraag om vertrouwen in het parlement. Ze kan vandaag niet ineens veranderen van mening. Ik begrijp dat de federale onderhandelingen langer zullen duren, aangezien mijnheer Lachaert besmet is met Covid-19, maar dit houdt geen verband met de vertrouwenskwestie in het Parlement. De motie van vertrouwen heeft niets te maken met de vorming van een regering. Deze twee zaken staan los van elkaar.

Dus, wat vraagt u concreet met het oog ‪op 17 september‬?

We willen dat premier Wilmès naar het Parlement komt, dat ze het vertrouwen vraagt voor een nieuwe periode - wij zullen natuurlijk "tegen" stemmen - of anders dat ze ontslag neemt. Het is ondenkbaar dat ze naar het parlement zou komen en haar regering verder aanblijft. Ik heb het al gezegd, ze heeft een morele en officiële verklaring gedaan, ze moet dat respecteren, het is een kwestie van respect voor de democratie.

Ik zou hieraan willen toevoegen dat mevrouw Wilmès het vertrouwen had gekregen om de Covid-pandemie te beheersen, en dat de maatregelen die tijdens deze zes maanden werden genomen even goed genomen konden worden in lopende zaken. Het vertrouwen was dus niet echt nodig, en dat is het ook niet vandaag. Als de regering-Wilmès terug in lopende zaken zou belanden, dan vormt dat geen enkel probleem om de huidige gezondheidscrisis aan te pakken.

Door te wijzen op ‪die 17 september‬ oefent u druk uit op de Vlaamse partijen die Vivaldi willen steunen, u wil hen dwingen om zich te positioneren door middel van een stemming… We denken in het bijzonder aan de CD&V.

Misschien wel, maar zoals ik al zei, dat mevrouw Wilmes ‪op 17 september‬ moet kiezen tussen vertrouwen of ontslag, dat is een parlementaire en democratische logica. Het is waar dat als ze nu ‘ja' moeten zeggen op de vertrouwenskwestie, dit duidelijk op hun maag zou liggen... Velen van hen zullen denken aan de lijn die hun partij tot voor kort hield ten gunste van een regering met de N-VA, die een meerderheid heeft in Vlaanderen ...

Heeft u het gevoel dat de christen-democraten verdeeld zijn?

Dat zijn ze, ja. Maar ik denk dat de centrumstem wat meer gewicht heeft binnen CD&V, die wil "haar verantwoordelijkheden nemen”. Deze vleugel staat tegenover de CD&V’ers die denken dat Vivaldi, met een minderheid aan Vlaamse kant, een democratisch probleem vormt.

Onder de vorige zittingsperiode maakte de N-VA deel uit van een regering met een gigantische minderheid aan Franstalige kant onder de regering Michel, toen hoorde we u niet…

In 2014 was het onze eerste keuze om een groot akkoord te sluiten met de PS om de staat te hervormen, maar dat was niet mogelijk, dus moesten we op zoek naar andere oplossingen om uiteindelijk een meer homogene regering op sociaaleconomisch niveau samen te stellen. Wat betreft de beslissing van de MR om het alleen te doen, dat was niet echt onze zaak… Een meerderheid in de Franstalige taalgroep, dat is een verantwoordelijkheid van de Franstaligen. Hetzelfde aan de Vlaamse kant. Ik stel vast dat we er de afgelopen vijftien jaar niet meer in zijn geslaagd een evenwichtige federale regering te vormen, met een meerderheid in het noorden en het zuiden van het land. Dat is een probleem. De N-VA wilt dat niet. Ik zou willen benadrukken dat – en in deze ga ik akkoord met de verklaringen van Marc Uyttendaele – dat we een historische kans hebben gemist om samen met de PS een regering te vormen.

Er wordt wel vaker verwezen naar het systeem in Zwitserland, waar de winnende partijen in de kantons verplicht zijn om samen een centrale regering te vormen… Zou dat een goed systeem zijn voor België?

Laten we niet vergeten dat in Zwitserland de kantons veel bevoegdheden hebben, waardoor de centrale regering "licht" is, in tegenstelling tot bij ons. En dan moeten we weten dat met het Zwitserse systeem het Vlaams Belang ministers zou hebben ...

Juist, algemeen wordt aangenomen dat de N-VA, als ze wil groeien in de oppositie, het Vlaams Belang, extreemrechts dus zal benaderen ...

Allereerst wil ik onderstrepen dat als het Vlaams Belang een belangrijke partij wordt, of we dat nu leuk vinden of niet, het komt doordat mensen ervoor stemmen, dat is geen detail. Ten tweede: we zijn vandaag verre van een coalitie te vormen met die partij, omdat zij, zowel in haar toon als in haar programma, standpunten inneemt die ver verwijderd zijn van wat wij denken en willen. Drie: door de N-VA aan de kant te schuiven zoals dat op federaal niveau gebeurt, riskeert men de indruk te wekken dat er een cordon sanitaire tegen onze partij bestaat wat een heel electoraat in Vlaanderen ertoe kan aanzetten om te radicaliseren, want de kiezer zal oordelen dat er geen rekening wordt gehouden met de resultaten van de verkiezingen. Tot slot, en meer in het algemeen, zou ik zeggen dat er tussen een Kristof Calvo, en de kleine minderheid die Groen vertegenwoordigt, en een Tom Van Grieken, leider van Vlaams Belang, veel ruimte is voor een andere boodschap, die van de N-VA.

Kortom, door PS de vorige legislatuur aan de kant te zetten, en nu de N-VA, negeert men de ‘stem van het volk’ ...

Ja. CD&V, VLD, SP.A en Groen, die willen deelnemen aan Vivaldi, behaalden elk zowat 11% van de stemmen met de verkiezingen van mei 2019 <de ‘elfjes’ vertalen in het Frans lukte me niet - noot van pdr> Voeg daar aan toe dat we sinds maart vorig jaar een regering Wilmès hebben, met MR, CD&V en VLD, die de steun van 38 van de 150 zetels in het de Kamer heeft. Onder deze omstandigheden vragen mensen zich af: waarom gaan we stemmen? Ze zeggen tegen zichzelf: hoe dan ook, onze stem wordt genegeerd. Dat zorgt voor een soort vernedering voor al deze mensen die deelnemen aan de verkiezingen. Ze hebben het gevoel dat na de verkiezing, de hoogste democratische daad, alles achter de schermen zich in stelling zet om hun stem te omzeilen, of erger nog, om het te ontkennen. Dat is democratisch erg gevaarlijk.

Zal de N-VA een destructieve oppositie voeren, volledig teruggetrokken op Vlaanderen?

We zullen een constructieve oppositie voeren, om oplossingen te vinden voor de problemen. De N-VA heeft gedurende maanden laten zien dat ze zich erg constructief opstelt, alleen al het feit dat we zo diepgaand onderhandeld hebben met de PS kan als bewijs dienen. We zijn een redelijk partij. Maar, zoals ik al zei, het risico is dat steeds meer mensen voor radicalere partijen kiezen, ik denk aan het separatisme <wat ik voor alle duidelijkheid niet rangschik onder ‘gevaren’ - noot van pdr> omdat ze zien dat men op federaal niveau bizarre, niet-representatieve regeringen in stelling zet.

Wat als Vivaldi faalt?

Behoudens een wonder, zal Vivaldi gevormd worden. Maar stel dat het mislukt, dan zal het nodig zijn om naar de verkiezingen te gaan, dat zou logisch zijn. Anderhalf jaar is verstreken, de politieke situatie is niet hetzelfde, de discussies hebben lang genoeg geduurd. Het zou in dit geval gezond zijn om de kiezer terug te horen.

Wie in de "Zestien" voor de Vivaldi, denkt u? Paul Magnette wordt genoemd, maar ze zeggen dat een Franstalige socialist onaanvaardbaar zou zijn voor de Vlamingen ...

Het zou logisch zijn dat hij premier zou worden, dat is in lijn met wat Vivaldi vertegenwoordigt, meer Franstalig en meer links. Een Vlaamse premier benoemen, zou in zekere zin bedrog zijn. Het zou een vijgenblad vormen om de ware aard van de heersende coalitie te verbergen, in feite om hun schaamte te verbergen ... Weet u trouwens, ik heb een vijgenboom in mijn tuin, schrijf het op, ik kan ze enkele vijgenblaadjes bezorgen...

Interview verschenen in Le Soir van 12 september 2020. 

Tekst ook verschenen op mijn Facebookpagina.