Libië op agenda gezet in De Standaard

Voor het eerst schudt een Belgische politicus hard aan de boom over de toestand in Libië. Peter De Roover, de nieuwe Kamerfractieleider van 's lands grootste meerderheidspartij N-VA, vindt het hoog tijd om het debat te openen over een eventueel militair ingrijpen in het Noord-Afrikaanse land, dat in complete chaos verkeert sinds de val van kolonel Moammar Kadhafi in 2011. Islamitische Staat maakt van het machtsvacuüm dankbaar gebruik om in Libië een nieuwe machtsbasis uit te bouwen. Zelf vindt De Roover dat er opgetreden móét worden, zij het behoedzaam.

Realpolitik

'Mirakeloplossingen bestaan niet, maar onze ogen blijven sluiten is wel de allerslechtste optie. Het Westen heeft zich in Syrië bijvoorbeeld tot nu toe terughoudend opgesteld, en het gevolg is dat Poetin daar in het gat is gesprongen. Morele overwegingen mogen er niet toe leiden dat we onze handen op de rug laten binden.' Er is bijvoorbeeld geen VN-mandaat om IS te bombarderen in Libië. Maar De Roover pleit voor Realpolitik, zijn standpunt mag gelezen worden als het N-VA-standpunt, bevestigt hij.

Concreet? België moet geen soloslim spelen, bedoeling is dat 'het Westen' zijn verantwoordelijkheid opneemt binnen een grote internationale coalitie. Het optreden moet volgens De Roover 'met grote omzichtigheid' gebeuren, want de toestand is delicaat.

Vandaag zijn alleen de Verenigde Staten en Frankrijk actief in Libië. Bij onze zuiderburen was er afgelopen week behoorlijk wat commotie toen bronnen binnen het Franse ministerie van Defensie aan Le Monde toegaven dat Frankrijk al maanden geheime operaties uitvoert tegen IS (DS 25 februari).

"Ingrijpen in Libië is misschien een risico, het kan ook een enorme opportuniteit zijn om heel de regio te stabiliseren"

'Luchtaanvallen zijn niet genoeg om IS uit te roeien', vervolgt De Roover, 'we hebben ook grondtroepen nodig. Alleen: die moeten wíj niet sturen, wij moeten lokale boots on the ground opleiden en ondersteunen.' Die moeten worden geleverd door 'hét' Libische leger - niet zomaar 'een' leger. Dat leger is er nu niet, beseft hij, en er een creëren via diplomatieke weg zal geen sinecure zijn. Libië heeft nu wel een door de VN erkende eenheidsregering, maar die wordt in eigen land niet erkend door de strijdende milities.

Besmetting

Parallel met een militaire interventie moet daarom ook de diplomatie haar werk doen om de verschillende regimes in Libië te verzoenen, maar ook om een rol te spelen in buurlanden. De mogelijke besmetting die een instabiel land veroorzaakt in zijn buurlanden (en omgekeerd), is één van de argumenten waarmee De Roover zijn standpunt schraagt. 'De grootste voorspellende factor voor een burgeroorlog is een burgeroorlog in een buurland. In Marokko, Algerije,Tunesië en Egypte is de situatie nu redelijk stabiel, maar onder de oppervlakte borrelt er veel onrust. Ingrijpen in Libië kán een grote opportuniteit zijn om de regio te stabiliseren.'

Ook in de strijd tegen IS kan er veel gewonnen worden. IS heeft in Syrië en Irak al serieus wat krassen op het blazoen verzameld, en profileert zijn groei in Libië en de Sinaïwoestijn nu als successen in zijn propagandastrijd. 'Als we IS ook kunnen terugslaan in Libië, kan dat de aantrekkingskracht van de organisatie verminderen.'

Libië kan ten slotte ook een deel zijn van de oplossing voor de vluchtelingencrisis. Peter De Roover: 'Naarmate de Balkanroute meer gesloten wordt, zullen migranten opnieuw vaker proberen om via Libië en de Middellandse Zee naar Europa te geraken. Ook daar kan Europa zijn rol spelen in een stabiel Libië, door aan de buitengrenzen van de EU op een humanitair verantwoorde manier de vluchtelingen op te vangen.'

Als er morgen een internationale coalitie tegen IS in Libië gevormd wordt, moet België daar dan militair aan deelnemen volgens de N-VA? 'Binnen de context die ik net geschetst heb, wel', antwoordt De Roover, 'want onvoorzichtig optreden kan ook heel negatief uitdraaien.'

De vraag om deelname aan de militaire interventie in Syrië is allicht veel actueler, nu ook Nederland deelneemt aan de bombardementen daar. Zonder 'ja' te zeggen, laat De Roover geen twijfel bestaan over wat het Belgische antwoord volgens hem zal zijn: 'De overwegingen die voor Nederland hebben gespeeld, lijken mij heel valabel. Er zijn dus sterke argumenten om in Syrië onze verantwoordelijkheid te nemen.'

Verschenen in De Standaard van 27 februari 2016 en hier geplaatst op 29 februari 2016.

Foto: © Jimmy Kets

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.