Zijn wij poppetjes aan koordjes?

Minister van werk Monica De Coninck reageerde op het opiniestuk dat Zuhal Demir en ik schreven voor knack.be, ‘N-VA is a-sociaal, anders sociaal’. Het debat schuift mooi naar inhoud en zo hebben we het graag. Minister De Coninck bevestigt enerzijds tussen de regels het onderscheid tussen N-VA en de socialisten, maar bekritiseert anderzijds het sociale programma van N-VA met een (al dan niet bewust) verkeerde voorstelling van feiten.

Wij gaven al aan dat onze partij inderdaad wezenlijk verschilt van de SP.A. Bij Monica De Coninck lezen we: ‘Welke samenleving wil u? Voor welke maatschappij gaan we? Ik kon me tijdens en ook na afloop van het debat niet van de indruk ontdoen dat we met de Vlaams-nationalisten naar een samenleving van de enkelingen gaan. De enkeling die verantwoordelijk is voor het eigen succes en ook voor het eigen falen. Die ook deel uitmaakt van de statistieken voor zover het systeem het toelaat daar deel van uit te maken. Sociaal heet dat dan.’

Hier kan De Coninck echt wel gerust gesteld worden. N-VA is dé gemeenschapspartij bij uitstek. Dat vormt uiteraard het DNA van een Vlaams-nationale partij. Bestaat dat gemeenschappelijke er in dat de burger eisen kan stellen aan ‘de rest’ of juist dat mensen hun deel van de verantwoordelijkheid opnemen? Welk gedrag is sociaal? Eisen stellen aan de anderen of een duit in het zakje van de samenleving doen?

Pampercultuur

N-VA kiest voor een model van rechten en plichten, dat beide vormen van sociaal gedrag combineert. Wie actief deelneemt aan de samenleving en zijn/haar verantwoordelijkheid niet ontloopt, heeft ook recht op gestructureerde steun en begeleiding als dat nodig is. Achter Monica De Conincks vraag of wij een samenleving willen van ‘de enkeling die verantwoordelijkheid is voor het eigen succes en ook voor het eigen falen’ zit natuurlijk het omgekeerde verscholen. Zij wekt daarmee alvast de indruk dat de socialisten staan voor een samenleving waarin de burgers ‘niet verantwoordelijk zijn voor het eigen succes en ook niet voor het eigen falen’. Dat verklaart natuurlijk waarom die partij zo geestdriftig meewerkt aan het uitbouwen van een pampercultuur, waarbij de overheid steeds wordt aangesproken als verantwoordelijke voor alle mankementen en oplosser van alle problemen.

Die mentaliteit doordringt bijvoorbeeld ook ons onderwijs. Als een leerling niet genoeg punten haalt, is het de leraar (lees de samenleving) die faalt. De leraar/school moet bewijzen niet verantwoordelijk te zijn voor het tekort van de leerling. In die visie zijn niet de leerlingen verantwoordelijk voor het eigen falen maar wel de leraar / school / onderwijsstructuur / samenleving. Verbaast  het dan dat SP.A en N-VA niet hetzelfde denken over onderwijs?

Als een leerling niet genoeg punten haalt, is het de leraar (lees de samenleving) die faalt.

Dat model is in wezen neerbuigend en beschouwt de mens als een willoos poppetje. Want wie niet verantwoordelijk is voor het eigen falen is het natuurlijk evenmin voor het eigen succes. Kortom, de mens wordt herleid tot passieve speelbal van structuren en wetmatigheden. Eigenlijk ontneemt die visie de mens wat hem wezenlijk tot mens maakt: de mogelijkheid om te kiezen en daarnaar te handelen.

Wij vertellen hier geen hard verhaal. Alleen mensen die kunnen en mogen handelen zijn in staat tot solidariteit, verbondenheid en creativiteit, kortom tot maatschappelijke warmte.

Uiteraard is de individuele mens geen almachtige heerser van het eigen heelalletje. Die hoogmoed kenmerkt dan weer het individualisme dat we wel eens tegenkomen in liberale kringen en dat onze partij fundamenteel vreemd is. Evenwicht blijft de echte maat van alle dingen.

(De concrete kritiek van Monica De Coninck op het idee van N-VA om de werkloosheidsuitkering te beperken in de tijd, komt morgen aan bod.)  

FOTO: www.freedigitalphotos.net

(21 februari 2014)