Ook hulpverleners zijn slachtoffers

Je kan het intussen op Wikipedia nalezen. Er vielen op 22 maart 32 dodelijke slachtoffers bij de aanslagen in de vertrekhal van de luchthaven van Zaventem en het Brusselse metrostation Maalbeek. Daarnaast werden ongeveer 340 gewonden geteld. Het woord ‘ongeveer’ alleen al; één meer of minder maakt amper een verschil voor de statistieken maar het gaat wel over één wel of niet verwoest leven extra. Verder zijn er de vele familieleden en vrienden van al die directe getroffenen; een massa slachtoffers samen. En toch vielen er die dag nog veel meer slachtoffers.

De parlementaire onderzoekscommissie die werd opgericht naar aanleiding van die aanslag startte vrijdag formeel haar werkzaamheden met een plaatsbezoek. Net één maand na de aanslag stapten de commissieleden af in Maalbeek en Zaventem. Zelf had ik wel wat vragen bij de zin van het bezoek. De talloze camera’s, flitsende fototoestellen en noterende journalisten dreigden er bovendien een gemediatiseerde show van te maken. Dat is wel het laatste wat nu nodig is, spookte bij de start door mijn hoofd.

Patrick Dewael, voorzitter van de commissie, had me een beetje maar toch niet helemaal overtuigd met zijn ervaring in de commissie Dutroux. Pas na het bezoek van diens huis in Marcinelle konden de commissieleden zich echt inleven in de hel waar de meisjes zich hadden bevonden, verantwoordde hij het voorstel om ook nu ter plaatse te gaan kijken. Ach, het was symbolisch wellicht een gepast startmoment ging ik overstag.

 Er liepen door die vertrekhal drie moordende terroristen maar een veelvoud van mensen lieten zich die dag door één doelstelling leiden: zo veel mogelijk en zo goed mogelijk mensen helpen.

In Maalbeek en Zaventem bekeken we de locaties waar de drama’s zich hebben afgespeeld én spraken we met hulpverleners die ter plekke waren op die onzalige dinsdagochtend. Hun getuigenis kroop tot diep onder de huid. Zij roken die onbeschrijfelijke geur; moesten zich een weg banen tussen lichaamsdelen; schoven uit op het bloed; wisten niet of er na die twee ontploffingen nog explosieven zouden afgaan terwijl ze mensen probeerden te helpen. En eigenlijk gingen ze die ochtend gewoon naar het werk om te doen wat ze alle dagen doen.

Hun verhalen geven terug wat houvast in deze tragedie. Er liepen door die vertrekhal drie moordende terroristen maar een veelvoud van mensen lieten zich door één doelstelling leiden: zo veel mogelijk en zo goed mogelijk mensen helpen.

Sommige hulpverleners kwamen niet uit hun woorden, bij anderen trilde de onderlip. Een politieagente had sedertdien nog maximaal een tweetal uur na elkaar geslapen, struise brandweermannen wisten niet welke richting uit te kijken. De hulpverleenster die ook moeder was, vertelde dat haar kind haar ’s anderendaags smeekte om nooit meer naar het werk te gaan.

Onze invulling van het begrip slachtoffer is aan herziening toe. We hebben het best niet over slachtoffers én hulpverleners. Zet die hulpverleners alsjeblieft ook op de lijst van slachtoffers. En op de lijst van mensen die ons een goede reden geven om toch te blijven geloven in onze samenleving.

Geplaatst op 24 april 2016.

Foto: © hulpverleningsforum.nl

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.