“Ik stel me sterke vragen bij het functioneren van minister Dedonder”

In het kantoor van De Roover sieren tientallen foto's en krantenartikelen de muur terwijl een kapstok beladen met stropdassen uitkijkt op een rommelig bureau. Op de salontafel prijkt een typemachine die uit het begin van de 20e eeuw lijkt te dateren. Een pagina steekt uit met "de eerste zin in het Nederlands", legt Peter De Roover, leider van de N-VA-fractie in de Kamer, uit. "Het werd gegraveerd in een boom gevonden." Het is heel oud Nederlands, maar hij vertaalt het voor ons: "Alle vogels zijn nesten begonnen, behalve ik en jij. Waar wachten wij nu op?" Een liefdesgedicht. Hebben we hier te maken met een romantische nationalist? Dat zullen we later moeten uitvinden. Nu tijd voor wat actualiteit.

De militaire inlichtingendienst is in rep en roer nadat Conings het wapendepot kon plunderen terwijl Dedonder helemaal van niks wist. Heeft die gang van zaken u verrast?

"Natuurlijk. Maar de militaire inlichtingendienst is niet de enige oorzaak. Eén ding heeft me wel verbaasd: de stafchef van Dedonder komt van de militaire inlichtingendienst, dan zou je toch verwachten dat hij daar nog steeds contacten heeft. Hij is, neem ik aan, erg geïnteresseerd in het probleem van extreemrechtse radicalisering en heeft niets zien gebeuren? Vreemd voor een PS-kabinet. Het verder functioneren van haar kabinet lijkt me in elk geval problematisch."

"Maar ook ministers Van Quickenborne (Open Vld, bevoegd voor Justitie) en Verlinden (CD&V, Binnenlandse Zaken) hebben boter op hun hoofd. Op OCAD-niveau moet informatie aan ministers worden bezorgd of door hen worden opgevraagd. Ze hebben geen informatie ontvangen of gevraagd. Dat is toch verrassend. Zijn de lijsten van OCAD dan nog wel serieus en betrouwbaar? Indien ze dat wél zijn, moeten ze ook effectief worden geraadpleegd, wat nu niet het geval lijkt te zijn. Het is moeilijk voor te stellen dat dit soort informatie op zo'n laag niveau in de hiërarchie blijft."

Moet minister Dedonder dan ontslag nemen?

“Laten we eerst afwachten wat er gebeurt. Als we deze Jürgen C. niet vinden en hij doet zaken die niemand zich wil voorstellen, dan is het duidelijk dat het voorbij is voor Dedonder. Dat gezegd zijnde, je vraagt je af of haar kabinet functioneert aan een niveau dat de bevolking toch mag verwachten."

De chef van het leger wijst op een structureel tekort aan middelen. Dragen de N-VA en de regering-Michel hier ook een verantwoordelijkheid?

"Je moet de trend over meerdere jaren zien. Het klopt dat het defensiebudget al lange tijd afneemt, maar het is net Steven Vandeput (N-VA-minister van Defensie tussen 2014 en 2018, red.) die dit probleem zag en besloot te herinvesteren in Defensie. Hij nam te vroeg ontslag om dit project af te ronden, maar het idee om te herinvesteren in defensie was ons beleid.”

Wat vindt u van de massale steun aan meneer Conings op sociale media?

 

"Allereerst moet worden gezegd dat het idee om geweld te gebruiken, mensen te bedreigen en in gevaar te brengen, niet kan worden geaccepteerd. Laat mij daar heel duidelijk over zijn. Het feit dat er zoveel mensen op deze manier reageren, moet door de politieke wereld wel serieus worden genomen. Het is een vertaling van een gevoel van frustratie dat in deze coronacontext – met verreikende beperking van onze vrijheden – leeft onder de bevolking. Te veel mensen geloven dat het systeem kapot is en dat de mogelijkheid dat iemand gewelddadige middelen aanwendt acceptabel wordt. Als we hiermee worden geconfronteerd, kunnen we niet zomaar zeggen dat deze steun niet acceptabel is zonder te kijken naar de achterliggende oorzaken."

Wat moet er dan wel gedaan worden?

"Dit is iets wat ik al maandenlang aanklaag in de Kamer. We nemen gezondheidsmaatregelen, maar er was geen mogelijkheid tot open discussies in het parlement over maatregelen die erg ver gingen in termen van beperking van vrijheden. En als de heer Vandenbroucke het dan heeft over symbolische maatregelen, maar niet echt noodzakelijk, dan is het heel moeilijk voor iedereen die zijn levenswerk om zeep ziet gaan. Het maakt veel mensen kwaad die zich afvragen of de minister wel in dezelfde wereld leeft als zij."

Ludovine Dedonder heeft de N-VA beschuldigd van het opstoken van dit klimaat van haat...

"Nogal ironisch, want haar woorden zijn juist getint met haat jegens ons. Onze oppositie is niet gebaseerd op simplismes of populisme, maar op realistische ideeën. Zeggen dat je door tegen de regering in te gaan een situatie van haat creëert, tast de fundamenten van de democratie aan."

Het kabinet heeft zonet een rist aan maatregelen waaronder tijdelijke werkloosheid met drie maanden verlengd. Wordt het niet tijd om de hulp meer gericht uit te delen?

"Het spreekt voor zich dat we in tijden van crisis steun moeten bieden aan degenen die niet langer in staat zijn om actief te zijn. Maar de economie trekt weer aan, we moeten nu de private sector stimuleren en de rol van de staat daarbij zo klein mogelijk laten. Ondanks de crisis zijn er nog heel wat vacatures waarvoor niemand te vinden is. Wat we vandaag nodig hebben is een activeringspolitiek. Bij ons lijken de meeste overheidsinitiatieven echter de inactiviteit te ondersteunen. Werklozen vragen zich af of het de moeite waard is om te werken, aangezien de uitkeringen sterk toenemen en de kloof tussen werken en niet-werken zo kleiner wordt. De werkzaamheidsgraad optrekken is blijkbaar geen prioriteit voor de overheid."

Lijkt het herstelplan u geloofwaardig en voldoende?

"We hebben een grote diversiteit aan initiatieven die niet allemaal even intelligent zijn. Het is onze angst dat ze te veel inspelen op trends en modes en te weinig productief zullen zijn. Lobbygroepen zijn zeer goed in het doorsluizen van grote bedragen naar investeringen die meer sympathiek en symbolisch dan relevant zijn, ik denk bijvoorbeeld aan alles wat te maken heeft met het klimaat. Alleen omdat je een groen label op een idee plakt, maakt het nog niet goed. Ineens zijn we tegen kernenergie wat we dan weer moeten compenseren met gascentrales, die zeer veel CO2 uitstoten. Het toont zeer duidelijk het dogmatisme aan dat leeft bij delen van deze regering."

Wat vindt u van de hervorming van bedrijfswagens?

"Een verandering was nodig, daar kan geen twijfel over bestaan. Maar het moet realistisch zijn en ik vrees dat de regering zich daar wat heeft vergaloppeerd. Degenen die een auto met een gemiddeld salaris hebben, hebben die een valabel alternatief? Qua infrastructuur denk ik ook niet dat we er al klaar voor zijn. Vervolgens wordt de elektriciteit opgewekt door gascentrales, wat voor heel wat extra uitstoot zal zorgen. Wat de overheid heeft besloten, is op korte termijn ook duur voor mensen met een gemiddelde auto. Op de lange termijn zal dit probleem verdwijnen, maar we hadden graag een meer evenwichtige hervorming gezien."

Wallonië heeft grote bedragen voor het herstel aangekondigd. Geloof jij in een heropleving van de Waalse economie?

"Ik hoop het alvast. Vlaanderen heeft er geen enkel belang bij dat Wallonië economisch en sociaal zwak is. Dat gezegd hebbende, dit is het derde of vierde plan op relatief korte tijd en tot dusver is het resultaat vrij bescheiden. Voor ons is het heel belangrijk dat degenen die een bepaald economisch beleid voeren ook verantwoordelijk zijn voor de resultaten. Anders werkt het democratische systeem niet meer, omdat de negatieve gevolgen worden geminimaliseerd en geëxternaliseerd door de transfers die op federaal niveau worden georganiseerd. Mensen denken dan dat het niet zo erg is. Dat stoort me enorm."

Wat verwacht de N-VA van de staatshervorming onder leiding van Vivaldi?

“Weinig. Ik geloof niet dat oplossingen kunnen worden gevonden door bepaalde bevoegdheden te bundelen en in ruil daarvoor andere aan de gewesten te geven. Dit is geen visie, maar rommel. Korte termijnvisie op zijn slechtst.”

De socialisten hebben zich uitgesproken voor een België met 4 gewesten. Uw opinie?

"Ons idee is 2 + 2, maar het verschil tussen de twee modellen is misschien niet zo groot. Voor ons kan Brussel een stadsgewest zijn met nog meer competenties dan nu. Maar aangezien het de hoofdstad van het land is en de gemeenschappen er heel wat belangen hebben, kan het niet op hetzelfde niveau liggen als Vlaanderen en Wallonië. Als Brussel hoofdstad wil blijven, is het onmogelijk zich voor te stellen dat  Vlaanderen Brussel verlaat. Er zijn misschien mogelijke compromissen, maar het idee van vier regio's met dezelfde status is problematisch. Het is ondenkbaar dat Vlaanderen als veruit grootste groep accepteert dat het tot een kwart van de instellingen wordt teruggebracht. Het is een labo-idee."

Welke rol ziet u nog weggelegd voor het federale niveau?

"Als we de deelstaten voldoende autonomie geven, gekoppeld aan de financiële verantwoordelijkheid van hun keuzes, dan zal er de mogelijkheid zijn om een ​​kleine overkoepeling te hebben die we dan België noemen. Vandaag staan ​​de instellingen op de rem. Ik ben voor Wallonië, het is onze buur en ik ben ervan overtuigd dat ze in staat zijn om hun eigen economie en sociaal beleid te beheren."

Dit artikel verscheen in L'Echo van zaterdag 29 mei.