Ik ben een uilskuiken

Niemand wordt graag verweten een uilskuiken te zijn. Mij overkwam het gisteren. In privéomstandigheden was dat al wel eerder voorgevallen en niet altijd ten onrechte. In het publieke debat viel me die eer nog niet eerder te beurt.

Niemand minder dan Jan Blommaert meende me passend te typeren met dat koosnaampje. Wikipedia leert over hem: ‘een Belgisch sociolinguïst en taalkundig antropoloog en werkzaam aan de Tilburg University als hoogleraar taal, cultuur en globalisering en directeur van het Babylon Centrum voor de studie van superdiversiteit’. Indrukwekkend visitekaartje maar wie hem wat beter kent dan van Wikipedia weet dat hij vooral actief is als zowat voltijds N-VA-basher. Kortom, een onvermoeibare strijder voor ‘de’, althans ‘zijn’ goede zaak.

Blommaert struikelde over een opiniestuk dat ik daags daarvoor schreef naar aanleiding van die Swinnen-kwestie, ‘Misschien was censuur niet het beste woord…’. De facebookwereld zou het geweten hebben en dus verscheen gisteren volgend commentaartje op zijn fb-muur (hij bleef voor zijn doen onwaarschijnlijk beknopt):

‘Hehe, toffe interpretatie van vrijheid bij Deroover vandaag: 
"Inderdaad, fotografen hebben het recht onverdraagzaam te zijn. Wij willen zo’n gedrag niet verbieden, het wel aan de kaak stellen en wie er zich aan schuldig maakt meteen het recht ontzeggen om anderen in de toekomst nog onverdraagzaamheid te verwijten."
Je hebt een recht, en als je het uitoefent dan wordt dat recht afgenomen. Lang leven het N-VA Vlaanderen!! 
Die jongen is echt, ik wik mijn woorden, een uilskuiken.’

Op www.mijnwoordenboek.nl/synoniemen/uilskuiken vind ik als alternatieven voor ‘uilskuiken’: domkop, dommerik, domoor, minkuk, stommeling, sufferd, sufferdje, sukkel, uilenbal. Ik heb geluk dat Blommaert – ik hoop dat ik zijn naam juist schrijf want wil niet voor analfabeet versleten worden - zijn woorden heeft gewikt want anders was ik er minder goedkoop van afgekomen.

Hoe sociolinguïst en taalkundig antropoloog moet je echter zijn om zo’n redeneerfout als die van Blommaert te maken? Verbied ik iemand onverdraagzaam te zijn, zoals de sociolinguïst beweert?

Een aantal volgers van hem lusten alvast koek van dit deeg. Maar er klinkt ook een kritische stem die de professor vraagt welke fout hij mij aanwrijft. Blommaert vindt uilskuiken intussen wat soft blijkbaar en herpakt zich: ‘ah bon. Is er een wet die me verplicht respect te hebben voor compleet dwaze uitspraken? Ik ben benieuwd‘.

Jan Blommaerts antwoord op een pertinente vraag op facebook: ‘ik ga je simpelweg blokkeren’.

Stefan Beyst, de man die aandringt op verduidelijking, blijft op de spijker slaan: ‘Het gaat om de redenering van PDR, die niet de redenering is van een uilskuiken, zoals de professor het wil hebben op grond van een kromme redenering, maar een intelligente retorische wending, waarvan de subtiliteit de professor is ontgaan.’  Blommaert reageert niet meer. Beyst, als docent kunstfilosofie en geschiedenis van de moderne kunst op rust geschoold in de basisbeginselen van de logica, volhardt: ‘Waarom doet de professor eigenlijk niet verder?  Rob <iemand die zich in het debat had gemengd - pdr>, leg me eens uit wat er krom is aan de gedachtegang van PDR: Wie onverdraagzaam is mag anderen geen onverdraagzaamheid verwijten? Dat is toch de logica zelve?’

De verdedigers van Blommaert gaan daarop de toer op dat N-VA zelf onverdraagzaam is. Ene Steven S. bijvoorbeeld: ‘Je kan die PDR toch alleen maar als een "uilskuiken" bestempelen, als hij een haat-predikende partij verdedigt, en iedereen die daar kritiek op heeft bestempelt als "onverdraagzaam"? Het verhaal van de pot en de ketel. Alleen is een partij in dit verhaal echt wel pikzwart.’

Beyst reageert: ‘Steven je bent wel hardleers. De redenering van PDR is niet krom, die van de professor is krom. Ergo, PDR is geen uilskuiken. (En de implicatie kan je wel zelf invullen). Wie zijn intelligent tegenstander uitscheldt is een antidemocratische haatzaaier.’

Steven S. probeert het nog eens: ‘PDR "wij willen wie zich schuldig maakt aan onverdraagzaamheid meteen het recht ontzeggen om anderen (in de toekomst) nog onverdraagzaamheid te verwijten". Ik toon aan dat PDR fan is van een erg onverdraagzame partij (dierenrechten en rituele slachting), dus volgens zijn eigen redenering heeft hij niet het recht om anderen "onverdraagzaam" te noemen. Los van het feit of datgene wat hij als "onverdraagzaam" bestempeld, effectief onder die noemer valt.’

Beyst opnieuw: ‘Steven, je toont daarmee alleen maar aan dat de stelling van PDR juist is, en dat ze (althans volgens jou) ook van toepassing op hem. Maar, gesteld dat PDR onverdraagzaam zou zijn, en dus de 20 niet mocht verwijten dat ze onverdraagzaam waren, zijn stelling is juist. En op grond van het formuleren van die juiste stelling iemand tot uilskuiken verklaren is dus niet alleen fout, maar ook ploertig.’

Eindelijk komt Jan Blommaert zelf tussen. Dan toch een inhoudelijk verweer tegen de loepzuivere stelling van zijn uitdager? ‘Stefan Beyst, ik ga je simpelweg blokkeren. De zuurtegraad en de dwaasheid van wat je hier produceert is wat te hoog. En vermits dit mijn profiel is, is het mijn recht eraf te gooien wat mijn limieten overschrijdt. Je kan dan op je eigen profiel verder te keer gaan.’

Bij sommigen is het een eer verweten te worden een uilskuiken te zijn.

(9 maart 2014)

FOTO: ‘uilskuiken’ zoals bijna naamgenote Annete De Roo zo’n beestje door haar kunstenaarsogen ziet (detail uit schilderij).