Zondagsmijmering: Over marsepijn

Aardbeien bijvoorbeeld, of - en ik richt me nu vooral tot ons volksdeel dat betrekkingen onderhoudt verbonden aan de regio zich uitspreidend tussen pakweg Turnhout en Sint-Niklaas - worstenbrood.

Aardbeien konden slechts genuttigd worden in de zomermaanden, wellicht niet de enige maar gewis mede oorzaak van het feit dat deze vrucht zo hogelijk gewaardeerd wordt in ruime kring. U genoot bij het verorberen ener aardbei niet alleen van een verrukkelijk stuk fruit, tevens beleefde u dat genoegen in of rond de heerlijke vakantietijd waardoor het ene het andere opriep. De laatste aardbeien verrijkten de maaltijd wanneer de herfst reeds voor de deur stond en de vrije tijd opgebruikt was. De eerste aardbeien kondigden zodus genot aan, de laatste milderden het gevoel van melancholie dat het einde van de zomer kenmerkt. Heerlijk de vruchten die meer bieden dan louter behagen voor de tong.

Edoch, die tijd ligt achter ons. Wanneer ik aarbeiseizoen ingeef in de zoekmachine leert www.verseoogst.nl “Het aardbeienseizoen uit de volle grond loopt van juni tot september, maar telers kunnen het hele jaar lang heerlijke aardbeien aanbieden. Zij telen namelijk van oktober tot mei aardbeien in de kas.”

Uit de grond van juni tot september en vervolgens van oktober tot mei van de kas, dat is met andere woorden kalenderrond aarbeien oogsten. Hoogstraten noch de betrokken koningin kent rust meer, seizoenen bestaan er niet langer.

De fanaat zal opmerken dat kasplantjes niet kunnen tippen aan de echte grondvruchten, noch qua smaak - een volle smaakbom versus een roodwitte waterzak - noch qua zomergevoel, maar die bewering gaat verloren in het luide gedruis van de voortdurendebereikbaarheidsmachine. ‘Liever wat mindere aardbei in november dan geen aardbei’, duwt de tomeloze zwelger de bezwaren van de fijnproevende aarbei-epicurist brutaal weg.

Ach, niemand is helemaal immuun voor de verleiding van de permanente beschikbaarheid. Ik erken node wel eens een worstenbrood in te slaan in tijden dat de driekoningen nog in geen velden te bespeuren zijn of alweer verre oostwaarts heengevloden. Het hoort niet, breekt de hele worstenbroodtraditie, dient een ernstige vorm van heiligschennis genoemd maar ik maak me er dus af en toe schuldig aan. De gelegenheid, in deze in de vorm van een bakker die commercieel gewin verkiest boven respect voor geplogenheden, maakt nu eenmaal de dief.

Dit alles brengt ons bij de heerlijkheid die ontstaat wanneer suiker, amandelpoeder en oranjebloesemwater in geschikte verhoudingen tot smeuïge spijs worden gekneed en vervolgens in zowat alle vormen in aanbieding uitgestald. Ik heb het inderdaad over marsepein.

Deel de mensheid in, wat mij betreft, in liefhebbers van deze lekkernij enerzijds en smaakbarbaren anderzijds. De gelukkigere helft der mensheid valt dan weer uiteen in twee groepen, te weten de orthodoxen die het genot van het hemelse goed voorbehouden aan de week die de komst van Sinterklaas voorafgaat tot de dag daarna en de liberale stroming die het nuttigen oorbaar acht tot de kerst of, maar dan betreft het eigenlijk de subgroep der elk gebod negerende vrijzinnigen, tot aan de eerste dagen van het nieuwe jaar.

Ik stam uit een orthodox milieu en vandaar dat ik een jongensleven lang de week na 6 december leed aan ernstige marsepijnen. Het besef het goedje de volgende elfenhalve maand nog slechts te zullen ontmoeten in een bijrol - bijvoorbeeld als omhulsel van een bokkenpoot of in een Leonidasdoosje, daar fel wedijverend met de witte pralines die in het jargon de naam Manons dragen - mag dan mijn karakter gestaald hebben, ik verwierf het tegen de prijs van diepe droefenis, momenten van radeloosheid en zelfs ogenblikken van reflexie over de zin van het leven. Hevige marsepijnen waren dus mijn deel.

Maar ook deze delicatesse kan nu door de liefhebbers - anderen zijn even onze aandacht onwaardig - het hele jaar door genuttigd worden zonder het risico te lopen blikken van afkeuring te oogsten.

Alle vier seizoenen liggen de staven of vormpjes vrij beschikbaar. Zouden het de Merciekes met Edelmarzipan geweest zijn die de dijk deden breken of zijn ook die staafjes slechts uitingen van onze tijdsgeest die van oordeel is dat alles moet kunnen en wel altijd?

Fijne zondag gewenst en neem iets zoet bij de koffie of thee.

Facebook, 17 december 2023