Zondagsmijmering: Over eendracht die macht maakt

Ik heb het over ‘s lands slagzin, die eendracht bepleit omdat die macht zou opwekken. Deze oproep wist mij nooit te bekoren, aangezien die dient beschouwd als een doorzichtige oproep om de eenheid van het vaderland - waarvan mijn eigen vader trouwens als jongeman mentaal afscheid nam - te bestendigen, net hetgeen mij nooit het juiste pad heeft geleken.

In de mate daarin evenwel een uitnodiging valt te ontwaren een goede zaak gezamenlijk met de schouders te schragen, valt er voor die door de daar aan klevende Belgische gevoelswaarde zwaar in diskrediet verwijlende leuze toch wel iets te zeggen.

Ze lijkt echter haar tijd te hebben gehad want wie de politiek wat volgt, bespeurt nog weinig motivatie om ergens samen tegen aan te gaan maar ontwaart des te meer om zich heen grijpend ongenoegen en gramschap.

Vandaag drukt de gratis-bij-de-bakkerskrant De Zondag een vraaggesprek af met mij. De redacteur in kwestie merkt in de loop van het gesprek op: “Nu bewandelt u gevaarlijke paden. Politici zijn doorgaans bang om de kiezer tegen de haren te strijken.”

Ik had de euvele moed aan de dag gelegd op te merken dat de kiezer in een democratie ook een rol te spelen heeft en dat menigeen die verwaarloost. Blijkbaar wordt een politicus geacht bij het woord ‘kiezer’ elke zin voor kritische ingesteldheid te laten varen, in het bijzonder in een verkiezingsjaar.

Gezegend evenwel de talrijke lentes die ik reeds tel en vandaar mijn antwoord: “Ik heb een leeftijd bereikt dat ik dat meer en meer ga doen. Let op: de politiek werkt dat ook in de hand door vanalles te beloven. Eén van mijn idolen Forrest Gump zei ooit: shit happens. Maar de politiek, en zeker Vivaldi, doet het omgekeerde uitschijnen, namelijk dat er geen shit zal zijn, want de overheid zal alles oplossen. Dat lukt natuurlijk niet, en dus geraakt die burger gefrustreerd.”

De rotte appel moet inderdaad gedeeld worden. Te veel kiezers lijken heel erg op verwende klanten die alleen nog maar recht menen te hebben op allerlei rechten.

De overheid maakt het er ook naar. Dat aloude ‘eendracht maakt macht’ is in feite vervangen door de omgekeerde Forrest Gump-belofte van politici: ‘shit won’t happen anymore’. Van wieg tot graf, zo zegt de laffe politicus toe, zal de overheid de kiezer voor alle ongemak behoeden. Van wieg tot graf eist die bemoederde kiezer volkomen vrijwaring voor alle ongerief. Wat in een democratie een deelnemende burger hoort te zijn wordt een eisende klant.

Ze passen bij elkaar als gegoten, de vreesachtige politicus en de in de watten gelegde kiezer. Maar ze ontwikkelen een grondige afkeer voor elkaar: de kiezer is boos omdat de beloften niet worden nagekomen, de politicus verbolgen omdat de zeurende kiezer nooit tevreden lijkt.

Er bestaan andere politici - te weinig maar ze zijn er - en er bestaan andere kiezers. Hopelijk vinden ze elkaar in juni.