Zondagsmijmering over… Boetedoening

Het gebeurt wel meer dat ik boeken digitaal bestel en via een koerierdienst laat afleveren ten huize. Dat digitale is nieuw, leveringen aan huis allerminst want een bestelwagentje waarvan het in sierlijk lettertype aangebrachte opschrift verried dat het toebehoorde aan bakkerij De Castro bezorgde in mijn kindertijd brood aan huis, mijn moeder de tocht naar de winkel besparend. Laat ik hier trouwens de naam ‘soep van Boom’ maar vallen. Uit grote bidons, vaardig gecaleerd in de laadruimte van een stationwagen, schepte een man in wit uniform de gewenste hoeveelheid mét dan wel zonder ballekes zodat er nog slechts diende opgewarmd om de maaltijd passend te kunnen laten aanvangen.

De keuze, want dat onderscheid met de online-bestelling van vandaag dient wel onder de aandacht gebracht te worden, was beperkt en sterk seizoensgebonden (dat laatste dan toch bij de soepboer, het assortiment dat de bakkerscamionette in de aanbieding voerde was weliswaar beperkt maar, op het worstenbrood en de appelbollen na, jaargetijde-ongevoelig).

Een bestelling van boeken via het wereldwijde web kent haast geen keuzebeperkingen. Zelfs geduld is overbodig, want de levering volgt in de regel reeds ‘s anderendaags zonder dat de aanschaffer na het elektronisch verzenden van het bestelborderel middels eenvoudige druk op een toets nog enige inspanning dient te leveren.

Dat ik me van die techniek wel eens bedien, durf ik dus wel degelijk als een zondetje bestempelen. Luiheid of gemakzucht zijn des mensen maar vervullen niet met trots. Luiheid vormt in het boeddhisme samen met zintuiglijke begeerte, afkeer, rusteloosheid en twijfel de ‘pañca nivarana’. Deze vijf hindernissen stelpen onze vooruitgang in meditatie. Ze staan volledige concentratie, inzicht en helderheid in de weg, leert google me. Ik ben er zeker van, waren de Tien Geboden met Elf, luiheid zou de lijst gehaald hebben als te mijden christelijke ondeugd. Ze mijden deed ik evenwel niet, die digitale bestelling. Ledigheid en ongeduld waren mijn valse gidsen.

Penitentie doen, leek me gepast en dat kreeg de vorm van een fysiek bezoek aan de tweedehandsboekhandel alwaar ik het digitale order had geplaatst. Uit erkentelijkheid voor de op liefde voor het boek duidende zorg waarmede de bestelling afhandeling had gekend, stuurde ik mijn Fiatje richting Rotterdam, toch een uur rijden vanuit mijn Zeeuws vertrekpunt. Het verblijf in die vooraanstaande havenstad en de terugtocht inbegrepen kostte de uitstap me een viertal uren maar die boetedoening bleef niet zonder beloning.

De tocht verliep aanvankelijk nochtans niet zonder ongemak, zoals het hoort wanneer absolutie wordt betracht. Het was even zoeken daar op de Coolsingel want antiquariaat Looijestijn bleek de vorm aan te nemen van een aparte hoek in de reguliere boekhandel Donner.

In de afdeling ‘nieuw’ schafte ik me een boek aan waarvan ik de titel hier niet wens te onthullen want het betreft een nog niet overhandigd geschenk voor mijn lief, die zich mogelijk van deze regels in kennis stelt.

In de antiquariaat-afdeling mocht ik stoten op een viertal ruggen waarvan ik de ontdekking vooraf niet had durven verhopen. Dewelke doet hier niet terzake maar de nieuwsgierigen onder u wil ik wel meedelen dat het twee verzamelbundels van Isaiah Berlin betreft en twee werken die de naam Tocqueville op het schutblad dragen. Daartegen heb ik geen verweer, zal ik maar toegeven, dat weliswaar terzijde.

Het betrof dus vier toevallige trouvailles die me opvielen bij het fysiek betasten van wat zich op de schabben ter aanschaffing aanbood. Uren heeft het me dus gekost, transport inbegrepen, vooraleer ik die niet eens gezochte maar wel gevonden kleinoden de mijnen mocht noemen. Hebben is één zaak, de tocht die leidt tot het hebben een andere, niet minder genotverschaffend trouwens.

Gisterenavond reeds mocht ik enkele pareltjes uit mijn veroveringen genieten want er is ook nog het lezen zelf natuurlijk.

Stel je voor dat ook dat instant kon geleverd worden. Boek in de brievenbus en inhoud in het hoofd. Meteen, terstond. De neiging zoiets vooruitgang te noemen, durf ik weerstaan.
Iets kan toch niet echt waardevol heten, wanneer er niet de prijs van tijdsbesteding voor betaald werd? Ik maak me dat alleszins wijs en koester geen plannen van dat geloof af te vallen.

Neem nu deze tekst. Daarvoor had ik ChatGPT, tot voor enkele weken onbekend maar nu alom onderwerp van uittesten, kunnen inschakelen. Even een ontwerpje indienen en dat gebundeld computerbrein jaagt de daarbij passende tekst terstond door het digitale zwerk mijn richting uit. Die robot zou de klus probleemloos klaren. Tijd gewonnen, geen tikfouten en efficiënter verwoord. Korter ook wellicht.

Maar waardeloos als zondagsmijmering me dunkt of dat maak ik me graag wijs want de dag dat we niet langer de illusie kunnen koesteren meer te zijn dan een set bits en bytes, houdt het wel op. Daarom schreef ik de regels hierboven zelf, met geduldige ijver.

Facebook, 5 februari 2023