Wat doet Vlaanderen tussen al die minderheden?

Wat doet Vlaanderen tussen al die minderheden?

Trends-redacteur Alain Mouton begrijpt niet waarom Vlaams-nationalisten zich zo graag vereenzelvigen met minderheden zoals de Schotten, terwijl wij een meerderheid vormen. Toch zit daar een sterke logica achter, volgens mij.

 

Naar aanleiding van het Schotse referendum schreef Alain Mouton, redacteur bij Trends, op zijn facebookmuur: "Een vraag waarmee ik al bijna een kwarteeuw worstel: waarom blijven mijn vele Vlaams-nationalistische vrienden zich mordicus vereenzelvigen met minderheden overal ter wereld? Terwijl Vlaanderen in België de meerderheid van de bevolking uitmaakt, meer dan 60 procent van het bbp en meer dan 80 procent van de export."

 

“De essentie”. Met die woorden bevordert Xavier Everaert – driftig activist op de sociale media en even erudiete als provocatieve libertair – Moutons status op datzelfde facebook tot bedenking die de kern aanroert.

 

Alfa Romeo’s

 

Over dat vereenzelvigen met al die minderheden volgende korte anekdote. Ergens halfweg de jaren ’80 maakte ik deel uit van een VUJO-delegatie op een internationale bijeenkomst van volkeren zonder staat. Nooit kwam ik dichter bij de beslissing om communist te worden als toen in Straatsburg. De zilvergrijze Alfa Romeo’s en raafzwartharige jonge dames die er mee reden, die vertegenwoordigsters bleken te zijn van een marxistisch-communistisch-regionalistisch partijtje uit Sardinië, deden me menig politiek-inhoudelijk bezwaar tegen de uiterst-linkse heilstaat sterk relativeren. De wil bleek op termijn toch sterker dan het vlees.

 

Er werden ook ontspannende momenten opgenomen in het programma. Als ik er nu zo over nadenk, meen ik zelfs dat het programma alléén uit ontspannende momenten bestond; of beter, alleen die zijn me bijgebleven. Goed, op zo’n moment genoten we op een zonovergoten gazon naast een Elzasischer ruïne van de picknicken. We vermaakten ons kostelijk met ons Volksuniejongerendelegatietje. De organisator kwam bij ons staan en merkte op: “Die Flamen die lächeln immer”. Volgens hem waren wij met voorsprong de meest vrolijke bende. Ik reageerde prompt: “Wir sind hier auch die einzige Mehrheit.” (De Slovenen en Kroaten die toen wat melancholisch want politiek perspectiefloos in een hoekje tranentrekkende muziek speelden, hebben intussen wél hun volwaardige staat.)

 

Achter elke grap schuilt een bittere waarheid, ook achter deze. Moutons vraag is dan ook niet zo gek.

 

Misschien kunnen we wel best eerst dat begrip ‘minderheden’ nuanceren. Er is natuurlijk een verschil tussen Catalanen, Schotten of Basken enerzijds en Val d’Aostanen, Sorben of Manx anderzijds. Die grens is niet van staal want volkeren kunnen ‘ontwaken’, anderen opgeslorpt worden maar toch roepen die laatsten eerder het begrip folklore op dan staatswording. Sympathie voor die tweede categorie past, vereenzelviging komt eigenlijk neer op zelfrelativering.

 

Daarmee is ook meteen het woorden ‘volk’ gevallen. Alle bibliotheken die gevuld zijn over dat begrip ten spijt hanteer ik hier een pragmatische definitie: een volk is een groep mensen die zich als zodanig herkent. De vraag wanneer een groep mensen zichzelf een volk voelt/noemt, laten we in dit kader ook maar onbesproken. Veel Schotten voelen zich alvast deel van ‘het Schotse volk’, net zoals vele Vlamingen zich iets kunnen voorstellen bij het begrip ‘Vlaams volk’.

 

Claes-doctrine

 

Die vereenzelviging van ‘meerderheids’vlamingen met ‘minderheids’schotten is veel logischer dan Mouton doet vermoeden. Dat hij de vraag stelt, leert evenveel over hem als over die Vlaams-nationalisten die zich zo verbonden voelen met de Schotse zaak. Door zijn vraag op te werpen, laat Mouton zich kennen als aanhanger van de Lode Claes-doctrine, genoemd naar de gewezen Volksunie-senator (of de Frans Van Cauwelaert-strategie). Die komt er op neer dat we als Vlamingen onze rechten moeten opeisen door gebruik te maken van onze meerderheid in België. Omdat we het geluk hebben dat ‘de anderen’ een minderheid vormen, spelen we de kracht van het getal uit.

 


Het is voor Vlaamsgezinden dan ook allemaal een kwestie van doelstelling. Willen we het land domineren of willen we zelfbestuur? 


 

Voor Schotten, Catalanen en tutti quanti liggen de kaarten anders. Zij kunnen in Londen of Madrid nooit domineren en dus moeten ze zich desgewenst afscheuren. Zij voeren hun strijd dus vanuit een ander ‘nationaal’ kader. Dat zou ook onze context geweest zijn als Vlaanderen deel uitmaakte van bijvoorbeeld Frankrijk. Ik formuleerde dat In de krant De Tijd op 13 september als volgt: “De Schotten zijn een minderheid in Groot-Brittannië, de Vlamingen een meerderheid in België. Schotse, maar ook Catalaanse nationalisten die pleiten voor het uitoefenen van politieke macht in Londen en Madrid, worden uitgelachen. Omdat ze als minderheden politiek marginaal zijn. Veel Vlamingen zijn geneigd om een oplossing te zoeken binnen het Belgische kader, omdat ze 60 procent van de bevolking uitmaken.”

 

Het is voor Vlaamsgezinden dan ook allemaal een kwestie van doelstelling. Willen we het land domineren of willen we zelfbestuur? Vlaams-nationalisten, die kiezen voor zelfbestuur, vinden de vraag of een volk een meerderheid of een minderheid vormt binnen de bestaande staat zonder betekenis. Reken mij alvast bij de dominante stroming binnen de Vlaamse Beweging die kiest voor zelfbeschikking. Wij eisen die op voor onszelf en dus uiteraard meteen ook voor Wallonië.

 

Engels zelfbestuur

 

Daardoor wordt het nationalisme ook een bevrijdende kracht, want gekoppeld aan het imperialisme (dat impliciet onder de Claes/Van Cauwelaert-benadering zit) wordt nationalisme wel degelijk een gevaarlijk monster. Alles wordt trouwens zo’n gevaarlijk monster als het zich mengt met imperialisme. Het zijn niet het nationalisme, communisme, liberalisme noch een of andere godsdienst op zich die de echte destructieve krachten vormen in de wereldgeschiedenis maar wel de combinatie met het imperialisme.

 

Vandaar de logische keuze van de Vlaams-nationalist die het imperialisme afwijst voor het zelfbeschikkingsrecht van Schotten, Catalanen, Walen, Vlamingen en… (ieder vult het lijstje zo ver aan als gewenst…). Vandaar ook de steun aan ‘de Schotse zaak’, minderheid of niet.

 

De al genoemde Xavier Everaert gaf het debatje op facebook enkele nieuwe zweepslagen: “Allemaal juist, maar volgens mij nog altijd geen argument om ons met (folkoristische) minderheden te vereenzelvigen. Dan lijkt een vergelijking met de Engelsen (bijna niemand stemt Labour, maar Schotland zorgt voor grote aanvoer van Labour MP's // bijna niemand stemt voor sp.a, maar zie PS) deugdelijker, als we het bijvoorbeeld extrapoleren naar de Schotse situatie.”

 

Uiteraard steun ik het idee van Engels zelfbestuur. Uit peilingen blijkt dat veel Engelsen daar trouwens ook best wel warm voor lopen. Ooit vertelde een Engelsman me volgend (weer wrang) grapje: “Als het referendum over Schotse onafhankelijkheid in Engeland zou worden gehouden, was de kans op YES veel groter.”

 

Het is uiteraard aan de Engelsen om te beslissen of ze gaan voor hun zelfbeschikkingsrecht. Essentieel daarvoor is dat ze zich Engels voelen en niet Brits en/of dat ze het imperialisme afwerpen. Komt er misschien ooit wel van…

 

(Op een tweede opwerping van Everaert kom ik in een volgende bijdrage terug. Hier is alvast zijn uitdagende vraag: “Dat hele argument over de zelfbeschikking is ook best wel op zand gebouwd hoor. Wat met de zelfbeschikking van de Shetlands t.o.v. Schotland?” Daarop zet hij trouwens nog een interessante stap verder… Maar dat is dus voor een volgende keer.)

 

Geplaatst: donderdag 25 september 2014

 

FOTO: In dit boekje zet Lode Claes zijn visie loepzuiver uiteen.

 

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.

Labels