"Waarom wachten tot dansende moslims significant zijn?"

 

Nu de parlementaire onderzoekscommissie 22/3 het luik 'radicalisme' aansnijdt, komt Peter De Roover (N-VA) terug op zijn veelbesproken pleidooi om de grenzen van de vrije meningsuiting strenger af te bakenen. 'Reageren we wel scherp genoeg op uitingen van sympathie voor IS?', vroeg hij zich eind juli af op zijn blog. Zelf vond hij van niet. 'We zijn in oorlog.' De reacties bleven niet uit, de N-VA liet even later weten dat er 'in geen geval' wordt geraakt aan het grondrecht.

 

Uit de hoorzittingen in de commissie blijkt toch dat er wel degelijk wordt gereageerd op radicalisering. Alleen heeft niemand een mirakelrecept voor deradicalisering.

 

'Dat is het nu net. Er worden lijsten aangelegd, geradicaliseerden worden nauwlettend in het oog gehouden, binnen het gevangeniswezen beschouwt men hen als een aparte groep, enzovoort. Toch is dit een fenomeen waarvan we als maatschappij hebben beslist dat het mág, want radicaliseren op zich is niet strafbaar. Waarom behandelen we hen anders, maar zeggen we niet dat wat zij doen, namelijk dwepen met (moslim)terrorisme, verboden is?'

 

Omdat we het recht op vrije meningsuiting cruciaal vinden.

 

'Ik ook, maar net om dat grondrecht te bewaren, móéten we nadenken over wat we tolereerbaar vinden. Maar wij durven dat niet, en dan verengt te kritiek tot een simplistisch: “De Roover wil de vrije meningsuiting afschaffen.” Dat wil ik net niet.'

 

Er ís onlangs een grens getrokken: 'hate speech' is nu strafbaar, ook als er geen rechtstreekse aanzet tot terreur is.

 

'Het beste bewijs dat de vrijheid van meningsuiting inderdaad niet onbegrensd is, en dat die grenzen opschuiven. Negationisme is strafbaar, aanzetten tot racisme ook en nu ook hate speech. Wie oproept tot geweld door te zeggen: “Alle christenen moeten dood!”, is dus strafbaar. Maar er is een grijze zone: een uitspraak als “Ik vind dat alle christenen dood moeten” kan gezien worden als een mening.

 

'Idem op het vlak van terrorisme: het uitvoeren is strafbaar en sinds vorig jaar ook het voorbereiden. Maar het sympathiseren ermee blijft taboe. Terwijl in het hier en nu is bewezen dat het radicalisme waar we over spreken, véél gevaarlijker is dan pakweg hindoeradicalisme.'

 

Je maakt toch geen wetgeving op maat van één concrete context? Als we de vrije meningsuiting verder begrenzen, geldt dat ook voor wie andere vormen van radicaal geweld verheerlijkt.

 

'Tja, dat is zo'n abstracte redenering die de boel tegenhoudt. Dan doen we nooit iets tegen een concrete dreiging, uit schrik dat we ooit eens verplicht zullen worden om het mechanisme toe te passen in situaties waarvoor het niet bedoeld is.'

 

U wil wel tornen aan fundamentele mensenrechten om iets te doen aan één concrete dreiging.

 

'Moslimterrorisme is een fenomeen waar we nog jaren mee zitten. Onze samenleving moet weerbaarheid tonen en beslissen welke waarden ze wil verdedigen. De vrije meningsuiting ís zo'n waarde. Ik vind, samen met Karl Popper en het Europese mensenrechtenverdrag, dat we niet onbeperkt tolerant moeten en mogen blijven voor intolerantie. We zijn trouwens behoorlijk hypocriet, want in de praktijk léggen we lijsten aan en houden we radicaliserenden in het vizier. Dan zeg je als samenleving toch dat je dat niet oké vindt?'

 

Tabak en alcohol vinden we ook niet oké, maar laten we wel toe. Er is toch een verschil tussen preventie en een mening strafbaar stellen?

 

'Als iemand rookt in een café, wordt hij ook beboet, hoor. Kijk, ik ben tegen een betuttelende overheid die bepaalt hoe je moet leven. Maar zoals een overheid te ver kan gaan, kan ze ook niet ver genoeg gaan. We mogen in dezen niet naïef zijn.'

 

Als een moslim zegt: 'het kalifaat is mijn ideaal', is hij dan strafbaar?

 

'Als hij een vereniging opzet om zijn ideaal uit te dragen en het kalifaat boven onze wetten en instituten stelt, wel. Zo’n vereniging moet verboden worden, zoals de Duitse minister Thomas De Maizière ook deed. Nu, ik vind niet dat je elke puber die op Facebook eens dweept met IS meteen moet opsluiten. Maar als het gaat over iemand die consistent collaboreert met een visie die buiten onze grenzen valt, moeten we ingrijpen.'

 

Wat als iemand de gelijkwaardigheid van man en vrouw ontkent?

 

'Willen we onze waarden behouden, dan moeten we alert zijn in het afwijzen van bepaalde meningen.'

 

De laatste: wat met pacifisten die zich verzetten tegen een Belgische deelname aan de coalitie die IS bestrijdt?

 

'Als ze F16's saboteren, moet je uiteraard optreden. Maar je moet ook niet elke weirdo die eens iets doms zegt uit zijn bed sleuren. Een ex-Oostfronter van boven de negentig die een swastika krabbelt, vormt geen gevaar voor de samenleving, hé. Ik pleit voor een verstandige omgang met radicalisme. Dat is iets anders dan er niet of te terughoudend mee omgaan.'

 

De voorbeelden tonen aan dat het problematisch is om zoiets in een wet te gieten. Hoe definiëer je het misdrijf?

 

'Een prominente en consistente verheerlijking van een concreet fenomeen dat onze samenleving, onze waarden, bedreigt. De radicale islam dus. Omdat je niet kunt ontkennen dat er een duidelijke band is tussen de radicale islam en moslimterrorisme.'

 

Zo geformuleerd past het idee eerder bij de noodtoestand waar uw partij voor pleit, en is het minder geschikt om het voor altijd in te voeren als gewone wet.

 

'Mijn partij pleit voor het mogelijk maken van de noodtoestand op een moment dat het land in brand staat. Dit moet verder gaan, hier moet je lang voordien mee aan de slag kunnen.'

 

In de zomer floot uw partij u terug nadat grondwetspecialist Hendrik Vuye brandhout had gemaakt van uw blog. Intussen zit Vuye niet meer bij de N-VA, verandert dat de zaak?

 

'Hendrik heeft mijn tekst toen afgeschoten zonder hem gelezen te hebben, vandaag is hij de facto uit de politiek. Ik ben nooit teruggefloten, de partij heeft alleen gezegd dat het debat intern wordt voortgezet. In ons veiligheidsplan 'Niveau V' komt mijn voorstel haast woordelijk terug, en intussen heeft Theo Francken al haatpredikers het land uitgezet. Geesten rijpen. Gwendolyn Rutten (Open VLD) heeft recent nog de radicale islam 'achterlijk' en 'onaanvaardbaar' genoemd.'

 

Tot slot: het Gevangeniswezen spreekt van 120 à 170 radicaliserenden intra muros. De 'dansende moslims' van Jan Jambon moest men zoeken met een vergrootglas. Wilt u onze vrijheden inperken voor misschien een handvol nalopers?

 

'Vergis u niet, de mensen die vatbaar zijn voor het discours van de radicale islam kunnen meer schade aanrichten dan hun getal doet vermoeden. Waarom zou je wachten tot het een significante groep is? Als we bepaalde meningen niet durven afwijzen, gaan anderen het in onze plaats doen. Dat zou een kapitale fout zijn.'

 

---

 

Verschenen in De Standaard en hier geplaatst op 23 januari 2017. 

 

Foto: © Guy Puttemans

 

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.