Ontbind die regering, ‘de beweging’ wil het

Koffie of thee drinken ’s ochtends, het blijft een risicovolle bezigheid voor wie wel eens pers raadpleegt. Neem nu gisteren. De column van Peter Mertens op Knack.be kon je niet combineren met het genieten van dat koffietje zonder vlekken te maken.

Let op, verwacht van mij geen gedram tegen Knack omdat daar de PVDA-voorzitter aan het woord komt. Hij is een van de leden van de zogenaamde schaduwregering van Knack.be die verder echt wel breder gerekruteerd wordt. Geen probleem, wat mij betreft, om ook uiterst-links aan het woord te laten (al zou er dan ook wel ruimte mogen ingeruimd worden voor een Vlaams Belang-stem).

De inhoud van Mertens’ geschrift was wel opmerkenswaard. Hij is voor de stakingen en tegen het regeringsbeleid. Oké, tot daar aan toe, niet echt onverwacht.

Maar zijn slotpassage wil ik de lezer niet onthouden: ‘Als deze regering het hard wil spelen blijven slechts twee keuzes over. Ofwel ontbindt de beweging de regeringspolitiek, en wordt de druk zo groot dat er van onderuit een andere politieke koers wordt opgelegd. Ofwel ontbindt de regering de samenleving, dan breekt ze de ruggengraat van de vakbonden, en dan maakt ze elke sociale en ecologische onderstroom monddood. Dan verkiest de regering zelf een ander soort samenleving, een Thatcheriaanse versie zonder inspraak en met een enorme polarisatie tussen arm en rijk. Dat is het wat Bertolt Brecht ooit noteerde: 'Ware es da Nicht doch einfacher, die Regierung Löste das Volk auf und Wählte ein anderes?' De inzet is groot. Laten we hopen dat de eerste optie het wint.’ De titel van het stuk luidt: ‘Misschien moet de regering het volk ontbinden, en een ander volk kiezen?’

Mertens wil dus dat ‘de beweging’ de regeringspolitiek ‘ontbindt’ en ze ‘een andere politiek’ oplegt. Uiteraard speelt het middenveld, de civil society, een belangrijke en onvervangbare rol in het maatschappelijk debat, maar…

Definieer ‘het volk’ zo dat alleen degenen overblijven die jouw politiek project genegen zijn. Altijd gewonnen, altijd prijs op die manier.

Een mens zou denken dat het parlement, aangeduid door de kiesgerechtigden, oordeelt of de regeringspolitiek moet omgebogen dan wel kan verdergezet worden. Mertens heeft daar een andere mening over. Met ‘het volk’ bedoelt hij niet de kiezers maar degenen die mee opstappen met de vakbond, ‘de beweging’ dus. Handig wel, definieer ‘het volk’ zo dat alleen degenen overblijven die jouw politiek project genegen zijn. Altijd gewonnen, altijd prijs op die manier. Mertens blijft echt wel een communist en een handige bovendien.

Hoewel, zijn verwijzing naar Brecht is bepaald ongelukkig. Bertold Brecht bekende zich weliswaar ook tot het communisme maar het citaat dat Mertens bij de dichter gaat lenen, past in deze context toch absoluut niet.

Brechts gedicht gaat over de arbeidersopstand in Berlijn op 17 juni 1953 tegen het communistische DDR-regime. Walter Ulbricht, de partijleider, schoof steeds verder op naar de Sovjet-Unie en daar kwam volksverzet tegen. Er moesten Sovjettanks worden ingezet om het volksverzet neer te slaan.

Die DDR kende geen vrije verkiezingen en het parlement had dan ook geen enkele democratische legitimiteit. Er was geen sprake van vrije partijvorming (een beetje zoals bij onze sociale verkiezingen zou iemand met een slecht karakter kunnen opmerken).

De voorzitter van de DDR-regimegezinde Schrijversbond vond dat ‘het volk’ het vertrouwen van de regering was verloren en dat alleen door verdubbelde inzet kon terugwinnen. Daartegen reageerde Brecht met het volgende, intussen wereldberoemde gedicht:

Nach dem Aufstand des 17. Juni
Ließ der Sekretär des Schriftstellerverbands
In der Stalinallee Flugblätter verteilen
Auf denen zu lesen war, daß das Volk
Das Vertrauen der Regierung verscherzt habe
Und es nur durch verdoppelte Arbeit
zurückerobern könne. Wäre es da
Nicht doch einfacher, die Regierung
Löste das Volk auf und
Wählte ein anderes?

En juist hier haalt PVDA-voorzitter Peter Mertens inspiratie? Hem kan alvast geen gebrek aan flexibele geest verweten worden.

Hier geplaatst op 9 december 2014.

Foto: Opstand Berlijn, Sovjettank

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.