De lessen van Pukkelpop

Politiek bedrijf je op basis van overtuigingen. Op vier punten kwam ik tussen in die Pukkelpopheisa en alle vier gaan ze volgens mij over essentiële elementen die ons samenleven betreffen.

1. Als Pukkelpop zelf communiceert tegen politiek geëngageerde boodschappen op het festival te zijn, wat de organisatie deed, hoort Anuna De Wever er geen podium te krijgen.

Klimaat is geen politiek. Haar pleidooien zijn dat natuurlijk wel. Anuna De Wevers concrete voorstellen van maatregelen overtuigen mij en zo veel anderen niet, daarover bestaat geen democratische eensgezindheid. Uiteraard mag zij stelling nemen qua politieke stappen die moeten gezet worden, en het siert haar dat ze dat geëngageerd doet, maar het blijft uiteraard slechts één stelling onder meerdere. Zij mag er - los van de fout van Pukkelpop - ook niet van uitgaan dat ze per definitie applaus krijgt bij zo’n optreden. Het kenmerkt dictaturen dat alleen applaus gepast wordt geacht. Zij moet ook afkeuring aanvaarden. Waarom zou zij vrij moeten blijven van kritiek?

Maar heeft Anuna als geëngageerde jonge vrouw vanzelfsprekend geen onbetwistbaar recht op goedkeuring, ze heeft het wel op respect. De manier waarop te dikwijls op haar persoon wordt gespeeld is ongepast.

2. Totaal ontoelaatbaar wordt het wanneer jonge vrouwen in tentenkampen belaagd worden. Daartegen reageerde ik afkeurend op twitter, zaterdag al, meteen nadat ik er oor van kreeg. Onaanvaardbaar en als mijn zoon er bij was geweest, zou ik me schamen als vader.

Ik werd gisteren telefonisch gecontacteerd door een geëmotioneerde ouder van één van de meisjes die werden geïntimideerd. Dronken jongelui die testosteron- en alcoholgedreven ‘s nachts nadrukkelijk op zoek gaan naar Anuna en dan maar vriendinnen pesten, bang maken, beledigen - de details ken ik niet maar zulk gedrag is onverdedigbaar, hoe zeer sommigen zowaar getuigen dat zo iets veelvuldig voorkomt op festivalweides.

Neen, een soort voorbode van een nazistische staatsgreep was het niet, zoals sommigen er op de sociale media van probeerden maken. Als overdrijving ongepast is dan geldt dat voor vergoelijkende relativering echter evenzeer. Waar was trouwens de security?

Ik begrijp de woede van die ouders, als het mijn dochter was, zou ik ook razend zijn. Dochters horen niet geschoffeerd of gebrutaliseerd te worden op wat een feest moet zijn, ook en zeker niet omdat ze politiek anders zouden denken. De zielepoten die zich niet wisten te gedragen - ze verdienen vooral meewarige afkeer - moet duidelijk gemaakt worden waar de grens ligt en dat zij er over gingen.

Gelukkig verneem ik dat er (slecht, want ‘s nachts en geniep opgenomen) beeld- en klankmateriaal bestaat. Dat hoort bij de politie terecht te komen. Bovendien: in een rechtsstaat mag niemand zich geïntimideerd voelen om klacht neer te leggen - niet aan een zwembad maar evenmin van op een tentenkamp naast een festivalweide. Laten we hopen dat de schuldigen gevonden worden en passend gestraft. Zero tolerance.

3. Nu we het over een rechtsstaat hebben: omdat sommigen van die onverlaten een zwartgele leeuwenvlag zouden gedragen hebben iedereen met zo’n vlag of iedereen die zich met zo’n vlag vereenzelvigt in verband brengen met de gebeurtenissen of zelfs met de collaboratie vormt een inbreuk op het fundamentele beginsel dat collectieve bestraffing op basis van bevooroordeelde vermoedens totaal onaanvaardbaar is.

Dat éénhersencelligen op twitter zich daaraan schuldig maken is erg; dat politici, opinieerders en journalisten zich daar schuldig aan maken is ronduit verontrustend. Tegen het feit dat een festivalorganisator zich dat meent te kunnen veroorloven, heb ik geprotesteerd met, weliswaar halfbakken, excuses tot gevolg.

Ik laat ons symbool niet inpalmen door extremistische nestbevuilers en wie de zwartgele leeuwenvlag een collaboratievlag noemt, speelt hen in de kaart.

4. De indruk werd weer sterk gewekt dat de fatsoenlijke debatcultuur - leren het respectvol met elkaar oneens te zijn - zwaar in het defensief zit. Kaarsen en brillen konden tevergeefs met kruiwagens aangevoerd worden, feiten speelden geen rol voor de haatdragende linkse tweetscène. (Ik merkte het al meermaals op: spijtig genoeg is men niet alleen ter linkerzijde ziek in dat onfrisse bed.)

Gebrek aan opvoeding, gebrek aan corrigerende omgeving, gebrek aan zelfbeheersing, stuitende domheid: het gaat in elk geval over een ernstig beschavingsprobleem wanneer andersdenkenden zo gemakkelijk behandeld worden als vijand die zonder oog voor regels besmeurd en bevochten mag worden; wanneer polariseren verkozen wordt boven feiten en vaststellingen. Is onze wereld echt om zeep?

We dragen hier allemaal de verantwoordelijkheid ons er niet aan te bezondigen en onze afkeer te uiten tegenover wie het wel doet. Democratie is een teerder plantje dan dikwijls gedacht.

Ik ben blij die vier snaren publiek betokkeld te hebben de voorbije dagen, in de volgorde waarop ik ze hierboven overloop. De beste reactie op vals, smadelijk en goor tegenwerk blijft volgens mij rustig en kalm de zaak verdedigen er nauwlettend op toeziend boven de droesem te blijven. Ik zal consequent mijn standpunt assertief maar correct en fatsoenlijk blijven verdedigen en geen schofterige twittertrol zal me van dat pad afduwen.

Dank aan de letterlijk duizenden die me steunden bij de onwelriekende tegenwind die me in het gezicht blies. De hatelijke smaad was heftig maar uw massale bijval compenseerde dat ruimschoots. De wereld is dus niet om zeep.

Tekst verschenen op mijn FB-pagina op 21 augustus 2019. 

Foto: mijn brief in De Standaard