Amerika kiest 2024: The Day After

Aangezien het al krioelt van de Amerika-kenners, beperk ik me hier tot wat vaststellingen.

Vóór de verkiezingen bezochten we een meeting met (nu verkozen) vice-president J.D. Vance (Rep) en running-mate Jim Walz (Dem). De aanwezigen vertegenwoordigen de achterban, niet noodzakelijk de kiezers van beide kandidaten.

* De Dem-meeting trok een jonger, vrouwelijker, diverser (al waren de zwarten beter vertegenwoordigd toch sterk in de minderheid in de ‘zwarte’ stad Detroit), doorgaans progressief en wat geprivilegieerd ogend publiek. De sfeer was swingender met een aanstekelijke dj-set en Bon Jovi voor een kort optreden, de regie ondermaats, de opvolging van het programma te lang gerokken, de sfeer op de betere momenten uitgelaten.

* De Rep-rally trok volkser volk. Ook uitgelaten bij een vlottere, strakkere regie die wel foutloos liep. Ook hier, zoals bij de Dems, korte toespraken van kandidaat senator, kandidaat House of Representativs, lokale Rep-voorzitter Piet Hoekstra (in Nederland geboren) en ook hier uiteraard de running-mate als kers op de taart. Bij de Rep meestal uitdagers, bij de Dems uittredende mandatarissen. In deze meeting zorgde klassieke Amerikaanse muziek (country, bij de Dems hiphop of andere recentere deunen), zonder live optreden behalve voor het Amerikaanse volkslied, voor de klanksfeer. Een zwarte dominee warmde de zaal in die typische zwarte dominee-stijl bij de start op, Gods bijstand afroepend.

* Als deze meetings representatief zijn, hebben de Democraten werk bij hun klassieke arbeiders- en kleine lieden-achterban. In de Rep-zaal en de Rep-toespraken klonk het uitgesproken anti-establishment.

* Beide sprekers zijn uitstekend van de tongriem gesneden maar Vance zonder afleestekst en improviserend.

* De inhoud: bij Vance inflatie en levensduurdte (het woord ‘grocary’, de boodschappenmand, viel het meest) en grensbescherming als absolute topthema’s. Walz beperkte zich, behoudens de klassieke ophitsers waar beiden zeer bedreven in bleken, tot het thema vrouwenrechten en abortus. De Dems trekken ook graag de kaart van verbinding maar zetten zich vervolgens even scherp af van hun tegenstanders dan omgekeerd.

* Bij de Reps overheerste de boosheid voor wat de voorbij vier jaar is gebeurd, bij de Dems voor wat de volgende vier jaar zou kunnen gebeuren.

* Slotvaststelling: dergelijke meetings vormen een mengeling van politiek, festival en kerkdienst. Het gaat er erg ‘religieus’ aan toe met de aanbidding van de Heilige Kamala, dan wel Sint-Trump.

Verkiezingsdag:

* We bezochten een vijftiental stembureaus, half platteland, kleine stadjes, half universiteitsstad Ann Arbor .

* Overal was de ontvangst uitermate hartelijk, medewerkend, sympathiek en de sfeer bijna feestelijk. Hier blijkt gaan kiezen geen opdracht maar een burgerplicht en wie voor het eerst komt stemmen wordt op applaus getrakteerd.

* Het stemsysteem - waar we uitgebreid inzage in kregen - werkt uitstekend en lijkt echt wel waterproef. Vergeet niet: de VSA kent 50 staten en dus 50 kiessystemen, dikwijls nog met verschillen binnen de staat.

* Nergens enig teken van gekrakeel, wanorde of gebakkelei tussen aanhangers. Alles verliep rustig en beschaafd.

* Sfeer schreef ik hierboven maar dikwijls was er weinig sfeer wegens amper volk. Geen wachtrijen zoals vier jaar geleden en doorgaans duurde de klus - met meerdere verkiezingen, federaal, lokaal, rechters, zelfs schoolbesturen en lokale referenda - amper een tiental minuten. Geen omwille van de lage opkomst maar omdat zowat de helft reeds in de dagen voordien had gestemd, de early voters. De opgetelde opkomst was hoog.

* Buiten de universiteitsstad overheerste meestal de Trump/Vance-borden in de voortuinen. Zeer veel huizen laten zich hier kennen. In Ann Arber heerste veel meer een Kamala-sfeer met toch twee jonge kerels die een eenzame Trimp-stand bemanden aan een univ-gebouw.

Het resultaat:

* Dat kent u intussen. Ook in de spannende staat Michigan waar wij rondtoerden won het span Trump/Vance. Voor de Senaat ligt de Dem-kandidate… 0,1% voor. Dus dat is nog even afwachten.

* Oordeel? Daarvoor verwijs ik u naar al die Amerikakenners. Of oordeel gewoon zelf na grondig informeren.

Nog even de woorden overnemen van een zwarte mede-observeerder uit de USA: ‘We Americans like entertainment, so we choose an entertainer’.

Ik rond af want het vliegtuig wacht. Excuses voor de typfouten want tikte deze tekst razendsnel in de hotellobby waar we nu vertrekken.

Facebook, 6 november 2024