Alexander De Croo hield zijn achterban in oktober 2020 bewust voor de gek

Op 30 september 2020 bereikten zeven partijen een akkoord om de regering-De Croo op te starten. Dat akkoord bevatte talloze losse eindjes maar over de kernuitstap was het veel beslissender dan de Open VLD-top bij de achterban liet uitschijnen. Die partijleiding hield zich doel-bewust van de domme om de achterban met een slag van de windmolen op het verkeerde been te zetten want de bewering dat pas in november 2021 echt beslist zou worden over de kernuitstap was ronduit vals.

Als uitbater Engie nu laat uitschijnen dat het openhouden van twee kerncentrales geen optie meer is, mag dat geen nieuws heten want hoewel wij niet beschikken over een glazen bol confronteerden we de premier op 2 oktober 2020, tijdens het debat over het regeerakkoord, met dat probleem. Hij weigerde toen te antwoorden en pleegde dus bedrog door het verzwijgen wat hij toen ongetwijfeld ook reeds wist.

Het regeerakkoord bepaalt over de kernuitstap het volgende: “De regering kiest daarom resoluut voor de herbevestiging van de kernuitstap. De wettelijke uitstapkalender wordt gerespecteerd, zoals voorzien. Eind november 2021 wordt een volledig rapport over de geselecteerde projecten na de veiling aan de regering voorgelegd. Dit rapport onderzoekt met name de bevoorradingszekerheid en de impact op de elektriciteitsprijzen. Als uit die monitoring blijkt dat er een onverwacht probleem is met de bevoorradingszekerheid, zal de regering gepaste maatregelen nemen zoals de aanpassing van de wettelijke kalender voor een capaciteit tot 2 GW.”

Lees blauwe congresganger: “we beslissen pas echt in november 2021”. Het stelde de Open VLD-leden gerust. Mij niet.

Tijdens het debat over het regeerakkoord vroeg ik premier De Croo daarom het volgende:

“Heel sterk wordt het trouwens wanneer u de indruk wekt dat dé energiebron zonder uitstoot, kernenergie, door u nu definitief ten grave wordt gedragen. U doet dat op een manier, met een laagje vernis, die het voor iedereen – of voor de achterban – mogelijk maakt erin te lezen wat men graag te lezen krijgt. U stopt ermee, tenzij het te duur wordt of de beschikbaarheid in het gedrang komt. U wekt daardoor de indruk dat u de beslissing in de feiten uitstelt tot november 2021. Wellicht hebt u daar succes mee geoogst op uw VLD-congres en was het bijzonder verstandig dat u dat congres niet samen met Ecolo-Groen hebt georganiseerd. Want ik denk dat er dan nog meer gevochten zou worden dan op bepaalde congressen het geval is geweest.

Maar het komt mij toch voor dat u heel diep in de trukendoos hebt gegrabbeld. Iedere expert zegt mij dat het in november 2021 technisch te laat is om nog te besluiten kerncentrales toch nog open te houden. Met andere woorden: als u de indruk wekt dat wanneer aan die voorwaarden niet voldaan is, die optie toch nog blijft bestaan, dan heeft u zich – al dan niet bewust – door Ecolo-Groen laten bedotten. Nochtans belooft u bij de eindbeslissing rekening te houden met de kostprijs en met de beschikbaarheid. Een kostprijs trouwens die dankzij het langer openhouden van kerncentrales beter onder controle kan worden gehouden.

Nu, misschien raadpleeg ik verkeerde experts. Wij weten dat het woord “expert” niet altijd wil zeggen dat iedereen het met elkaar eens is. Dus daarom deze concrete vraag, mijnheer de premier: heeft u contact gehad met de exploitant van de kerncentrales over de mogelijkheid om in november 2021 nog te kunnen beslissen om de kerncentrales desgevallend open te houden, zoals u in uw regeerakkoord schrijft? Heeft u hun die vraag gesteld? Ik zou daar echt een antwoord op willen. Er zijn eigenlijk maar twee mogelijkheden: ofwel heeft u die vraag gesteld en dan wil ik weten wat het antwoord was. Ofwel heeft u die vraag niet gesteld en dat zou pas een gigantische blunder zijn, dat zou pas getuigen van gigantisch amateurisme, wanneer u in een nachtelijke onderhandeling met politici engagementen aangaat waarvoor u niet eens even een telefoontje zou gepleegd hebben met de exploitant met de vraag: kan dit überhaupt? Heeft wat we hier neergeschreven hebben enige realiteitszin?

Dus, heeft u contact gehad met de exploitant en wat heeft die u ter zake meegedeeld? Ik vermoed dat we daarop straks een antwoord gaan krijgen.”

Dat antwoord kregen we niet tijdens dat 17 uur durende debat over de regeerverklaring. Iedereen die de materie een beetje kent, wist wat het antwoord was maar premier De Croo weigerde het uit te spreken. De datum van ‘beslissing’ vaststellen op november 2021 was geen neutrale keuze.

De valse belofte aan de achterban dat er ruimte was om de kerncentrales in november 2021 nog tegen interessante voorwaarden open te houden, was nog te vers. Engie bleef zo kies om zich toen uit het debat te houden. “Nu Engie Electrabel zicht heeft op bijna 900 miljoen euro aan subsidies op 15 jaar voor de bouw van nieuwe gascentrales, is verder uitstel van de kernuitstap steeds onwaarschijnlijker”, schreef De Tijd. Het moment is intussen inderdaad rijp voor de ‘mannen die de gas doen brannen’ om te bevestigen dat “het niet meer kan”. Zo wordt de uitbater van de kerncentrales een bondgenoot voor Ecolo/Groen om de CO2-propere energieopwekking te vervangen door de CO2-vuile gascentrales.

Of hoe de brave Open VLD-congresgangers door hun eigen partijleiding bewust bij de neus werden genomen.

Verschenen op Facebook op 4 november 2021.