Antwerps handje

Antwerps handje

Hét symbool van Antwerpen is ‘het handje’, zoals Brabo er één wegsmijt vanop zijn sokkel op de Grote Markt. Silvius Brabo was volgens de sage een Romeinse soldaat die de reus Antigoon doodde en diens afgehakte hand de Schelde in zwierde. Jawel, handwerpen, het blijft actueel.

Kris Peeters’ plan om een orthodox-gelovige jood naar voor te schuiven voor zijn kandidatenlijst, bleek snel bijzonder on-handig. De man in kwestie acht het onder meer ongepast een vrouw de hand te schudden. Gemengde scholen vindt hij ook maar niks, maar vooral die handenweigering domineerde de vooral negatieve reacties, ook binnen Peeters’ partij. De kandidaat-burgemeester van CD&V bewees door zich zo te miskijken op deze zaak vooral de realiteit zeer slecht in te schatten, zowel de Antwerpse in het algemeen als de joodse in het bijzonder, wellicht uit gebrek van terreinkennis.

 

Is het onrespectabel om iemand van een ander geslacht de hand niet te schudden? De betrokken man beweert het niet te weigeren uit afkeer voor het andere geslacht maar juist uit respect voor zijn eigen vrouw. Je kan er over discussiëren tot we de handdoek allemaal in de ring gooien. In een gemeenschap die het fysiek aanraken van iemand van het andere geslacht respectloos noemt, is het geven van een hand juist onfatsoenlijk.

 

Objectieve scheidsrechters bestaan daar niet in. (In het oerconservatieve Saoedi-Arabië schudde ik vrouwen probleemloos de hand terwijl dat in het strikt religieus geleide Iran een ongepaste inbreuk op de vrouwelijke integriteit heet te zijn – op dat immense plein van Ispahan voelde het dan ook een beetje aan als een halve revolutionaire daad toen een vrouw mij tot afscheid de hand reikte; om maar even aan te geven dat gebruiken altijd weer een eigen logica volgen.)

 


 

Ofwel drukken we elkaars hand, ofwel niet. Geen enerzijds, anderzijds.

 


 

Er moet wel gekozen worden. Ofwel drukken we elkaars hand, ofwel niet. Geen enerzijds, anderzijds in deze aangelegenheid; compromissen zijn onmogelijk. “Die man heeft toch dat recht, er bestaat geen handenschudplicht”, las ik gisteren bij schaarse verdedigers van de handenweigeraar. Ik hou van dwarse mensen maar hier wordt toch de andere zijde van de medaille vergeten. Als de ene het een gebrek aan respect vindt om als man een vrouws hand te bepotelen, mag een vrouw het natuurlijk respectloos en onbeleefd vinden om juist expliciet geen hand geschud te krijgen. Als het voor de ene niet neutraal is, waarom zou de andere het dan wel onbeduidend moeten vinden?

 

Aangezien het ene gedrag het andere in deze zaak uitsluit, moeten we natuurlijk wel ‘iets’ doen. De enige goede oplossing bestaat er dan in, lijkt me, dat we de leidende cultuur volgen, wat in Vlaanderen betekent dat geen hand geven beschouwd wordt als onbeleefd. In chassidische kringen mag dat anders zijn en op een besloten bijeenkomst van die gemeenschap zal ik een vrouw dan ook de hand niet tegen haar zin in toch gaan schudden. Respect, weet je wel. Maar in de gewone sociale omgang bij ons schudden mensen elkaar de hand, ook als ze van geslacht verschillen. Respect, zoals ik al daarnet nog schreef.

 

Dat een orthodoxe jood in eigen kring anders handelt, is zijn en hun zaak. Als politicus in Vlaanderen schud je handen. Sommigen beweren zelfs dat politici eigenlijk in essentie niks anders doen, maar dat zijn natuurlijk kwatongen.

 


 

(In 2016 schreef ik daar het volgende over; naar aanleiding van huwelijken waarbij de bruidegom de schepen van burgerlijke stand de hand niet wil reiken.)

 

Neem het verhaal van ‘de handdruk’, want die kon zich in 2016 opwerken tot ‘thema’. De open, uitgestoken hand zou van oorsprong betekenen dat men laat zien de andere ongewapend tegemoet te willen treden. Het groeide uit tot teken van respect en vriendelijke verwelkoming. Daar waren we het allemaal roerend over eens, tot we geconfronteerd werden met nieuwkomers die de hand schudden van een vrouw zowat interpreteren als een vorm van milde verkrachting. Schepenen van de burgerlijke stand (M/V) worden er wel eens mee geconfronteerd en dat pikten de media in 2016 ook even op. We waren het dus wel eens maar zijn dat niet meer over de manier waarop je beleefd handelt.

 

Op zoek naar een wegwijzer? Laat me de eerste N-VA’er zijn die daarvoor naar Els Keytsman van het antidiscriminatievehikel Unia verwijst. Citaat: “Beweren dat er maar één goede manier is om iemand te begroeten en om respect te tonen, getuigt van etnocentrisme, alleen kijken naar je eigen cultuur. Groeten gebeurt anders naargelang de plaats.” De spijker op de kop geklopt door Unia-Els als je het mij vraagt, dus bien étonnés de se trouver ensemble.

 

Van die waarheid vertrekkend kom ik met mijn boerenverstand tot een besluit dat echter wellicht ietwat afwijkt van wat mevrouw Keytsman beoogde. Het geeft blijk van etnocentrisme – alleen kijken naar de eigen cultuur – om als vrouw te weigeren een mannelijke schepen de hand te drukken (of omgekeerd).

 


Groeten gebeurt anders naargelang de plaats dus spreken we toch best gewoon af dat te doen zoals gebruikelijk op de plaats waar we ons bevinden.


 

Groeten, dat ben ik het met mevrouw Keytsman helemaal eens, gebeurt anders naargelang de plaats dus spreken we toch best gewoon af dat te doen zoals gebruikelijk op de plaats waar we ons bevinden. Soms kan normaal samenleven ook simpel zijn. Het territorialiteitsbeginsel van de Vlaams-nationalist dient ook in kleine dingen als heilzaam kompas. Dat de handdruk daarmee bij ons uitgroeide tot één van de symbolen van 2016 mag uiteraard hartverwarmend genoemd worden.

 


 

 

Hier geplaatst op 18 april 2018. 

 

Foto: Brabo, nog steeds handen wegsmijtend op de Antwerpse Grote Markt 

 

TIP: Dankzij internet kunnen wij ook veel mensen bereiken buiten de klassieke media om. Help daarbij en deel dit artikel. Gewoon op de knop hieronder drukken.

Labels